Houten
Kenmerken
Grootte: 18,6 hectare
Type: voormalige kasteeltuin, vanaf 1969 maisakker en grasland
Aankoopdatum: 16 november 2023
Waar we aan werken
Ingeklemd tussen Utrecht, Houten en Nieuwegein ligt Kasteel Heemstede. Ooit lag bij dit kasteel een kasteeltuin van grote allure, inmiddels ligt het perceel er wat verwaarloosd bij en wordt er al jaren mais en gras geteeld. Toch zijn nog steeds de voormalige oprijlaan en andere landschapselementen met bomen, waterpartijen en sloten met riet zichtbaar.
We denken na over het inrichten van dit bijzondere stuk land op een manier die de biodiversiteit vergroot en tegelijkertijd recht doet aan de historische context van het perceel. Het wordt een interessante uitdaging om dit voor elkaar te krijgen in de vorm van een rendabel landbouwbedrijf.
Op het gebied van biodiversiteit is veel winst te behalen. Er wordt al jaren achtereen mais geteeld en een ander deel is blijvend grasland waar uitsluitend gemaaid wordt en niet beweid.
Voor wat betreft de cultuurhistorie: aan het einde van de zeventiende eeuw zijn de tuinen van kasteel Heemstede aangelegd in de Franse barokstijl. Deze barokke siertuinen terugbrengen is niet te verenigen met een landbouwbedrijf en voldoende voedselproductie, maar bepaalde elementen zijn zeker in te passen. We denken dan aan het terugbrengen van zichtlijnen, het herstellen van de oprijlaan met zijn oude hoogstambomen en het terugbrengen van moes- en fruittuinen.
Onze boer
Vlak voor de start van het groeiseizoen 2024 hebben we met Henk Smith en Djûke Smith-van der Maat uitstekende lokale pachters gevonden voor ons perceel. Ze boeren op een steenworp afstand van het perceel op boerderij Nieuw Slagmaat, ‘een traditioneel gemengd bedrijf in een modern jasje’.
Henk en Djûke zijn innovatieve ondernemers, niet bang om nieuwe activiteiten te proberen, zoals de teelt van kiwi’s of bijzondere akkerbouwgewassen. Ook hebben ze veel ervaring met agrarisch natuurbeheer, zoals bloeiende akkerranden, extensief graslandbeheer en keverbanken.
Met een scala aan activiteiten zoals fruitteelt, vleesvee, een boerderijwinkel, educatie, een maisdoolhof en appelplukdagen zetten ze in op verbinding met de omgeving. De missie van familiebedrijf Nieuw Slagmaat sluit goed aan bij de doelstellingen van Land van Ons: ‘vers, lokaal geproduceerd voedsel en duurzame landbouw en mensen dichter bij elkaar brengen en het verbeteren van onze landerijen, cultureel en levend erfgoed, in verbinding met de omgeving’.
Omdat het Houtense perceel in een dichtbevolkt gebied ligt, is het de uitdrukkelijke wens om zoveel mogelijk mensen op een positieve manier bij het perceel te betrekken.
Teelt
Om zo snel mogelijk de bodem en de bovengrondse biodiversiteit te verbeteren, telen de boeren dit ‘opstartjaar’ haver, witte emmer (een oud tarweras) en vezelhennep in combinatie met bloemen- en kruidenrijke akkerranden. De pachters en het perceelteam gebruiken het eerste jaar om een inrichtings- en beheerplan voor de lange termijn te maken dat recht doet aan de historie van dit bijzondere perceel.
Perceelteam
Het perceelteam bestaat uit Bram Eigenhuis (perceelcoördinator), Mieke Baldé (perceel en pachters), Rudo Snabilie (communicatie) en Dick Sijtsma (fotograaf). Het vijfde lid van het perceelteam is Henk Simons, ecoloog.
Daarnaast hebben we gemerkt dat er veel mensen zijn die het leuk vinden om nauw betrokken te zijn bij het perceel. Een groot aantal vrijwilligers stelt hun talent, tijd, ervaring en hulp beschikbaar. Denk aan werken op het land op georganiseerde perceeldagen, het bemensen van een Land van Ons-stand of sparren over hoe we biodiversiteit en natuur nog beter kunnen herstellen. Ook ontvangen we regelmatig tips en worden links met andere mensen en partijen gelegd. Alle hulp is welkom!
We hebben een nieuwbrief in het leven geroepen waarmee we deze groep op de hoogte houden van de recente ontwikkelingen en waarin we zelf oproepen voor hulp kunnen plaatsen. Vind jij het ook leuk om op de hoogte gehouden te worden? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief door te mailen naar houten@landvanons.nl.
Locatie
Contact
Perceelcoördinator: Ben Slijkhuis
E-mailadres: houten@landvanons.nl
Sociale media
Binnenkort kun je de regeneratieve reis van Perceel Houten volgen op sociale media!