Bij de aankoop van het perceel Oud Ade is met de partners Holland Rijnland (het samenwerkingsverband van 13 gemeenten in de regio) en de Leidse Universiteit afgesproken dat onze activiteiten in de Vrouw Vennepolder (33,2 hectare) gaan bijdragen aan het verbeteren van de biodiversiteit en het tegengaan uitstoot van kooldioxide en stikstofverbindingen.

Tegelijkertijd gaan we er ook de bodemdaling – algemeen probleem van veenweiden – inperken, de zoutwatertong terugdringen, het platteland aantrekkelijker maken en de relatie stad-platteland bevorderen. Tien jaar wetenschappelijk onderzoek moet gaan uitwijzen welke toekomstvaste agrarische bedrijvigheid een alternatief kan zijn voor de klassieke melkveeteelt.
Nu, na een jaar van overleggen, plannen maken, vergunningen aanvragen en voorbereiden, gaat het dit voorjaar lós in de polder.

Infrastructurele werkzaamheden en verhoging waterpeil

De ecosystemen in het veenweidegebied hangen direct samen met het niveau van het bodemwater. Jarenlange verlaging van het waterpeil ten behoeve van de veeteelt leidde tot verdroging en inklinking van de bodem. Droog veen ‘verbrandt’ aan de buitenlucht, onder uitstoting van CO2, vandaar dat we het waterpeil in onze polder gaan verhogen.

Daarvoor is een aantal infrastructurele werkzaamheden nodig. Er wordt dit voorjaar een aparte sloot gegraven, dammen worden aangelegd en gerepareerd, er komt een stuw met een pomp en in het veld ernaast wordt ook nog een ‘rug’ (langwerpige heuvel) gemaakt. Van een stuk veld van 25x25m wordt de kleilaag afgegraven tot op het veen. Het klinkt tegenstrijdig, maar dit is een experiment om de bodemdaling tegen te gaan. Op het veen transplanteren we veenmos (uit het Natuurmonumentengebied Nieuwkoop), dat tussen 1 en 3 cm per jaar kan aangroeien. Dit is de start van een langjarig experiment om meer kennis over veen aangroei te verkrijgen. Als agrarische activiteit gaan we er cranberries en veenbessen telen.

Laat duizend bloemen bloeien

Terwijl het waterpeil stijgt in de polder, komen er allerlei planters en kwekers van de nieuwe situatie gebruik maken. Waterboer Koot gaat eetbare waterplanten telen, als eerste in de nieuwe sloot. Een Koreaanse tuinder wil groenten uit zijn thuisland kweken. Verschillende telers meldden zich om op de rug meerjarige eetbare planten telen. De haalbaarheid van het verdienmodel van de teelten maakt ook deel uit van het onderzoek. Grote stukken polderweide worden ingezet en zo nodig ingezaaid als kruidenrijk grasland en vochtig hooiland. Door de toegenomen vochtigheid zal de plantensamenstelling kruidenrijker worden, wat de biodiversiteit in het algemeen ten goede komt. Naar verwachting zullen vooral ook weidevogels daarvan profiteren, omdat ze makkelijker bij hun voedsel kunnen.
Er start een proef met regeneratieve beweiding waarbij de opbrengst aan biodiversiteit maar ook opbrengst voor de boer wordt vergeleken met meer reguliere beweiding van jongvee. En mogelijk krijgen we een plotje met biologische bloementeelt.

Al dit weelderigs is binnenkort vanaf de Leidseweg, Oud Ade te bekijken.

Een fiets- en wandelpad loopt vlak lang het perceel en er zijn allerlei aantrekkelijke fietsroutes in de buurt, door de polders, langs de plassen en af en toe een oversteek met een pontje. Vanuit de Brasserie Vennemeer is er uitzicht over de Vrouw Vennepolder.

Waar de Leidseweg ter hoogte van de molen naar het dorp Oud Ade leidt, kun je straks, na het broedseizoen(!), linksaf via een wandelpad over de dijk verder rond het perceel lopen. Aan de ene kant kijk je de diepte in op de kruintjes van de onlangs geplante 1 km lange haag, de bloeiende dijkbegroeiing en de insecten en vogels die er voedsel en onderkomen vinden. Aan de andere kant sta je oog in oog met libellen en watervogels en zie je uit over de buurpolders, molens en dijkhuizen. Holland verandert zienderogen.