Menu
Menu
Hier vertellen deelnemers van Land van Ons waarom…
Mijn naam is Jeroen Joosse. Als deelnemer aan Land van Ons vertel ik graag over het vergelijkbare burgerinitiatief waarbij ik in Griekenland betrokken ben. Ik groeide op in een klein dorp in Zeeland, tussen boomgaarden en akkers. In onze tuin vonden fazanten en egels hun plek. Als tiener wilde ik naar de grote stad omdat daar tenminste wat te doen is. Maar in de grote stad kwam ik erachter hoeveel waarde ik hecht aan de rust, ruimte en biodiversiteit op het platteland. Helaas heb ik in mijn dertig levensjaren de achteruitgang van landschap en biodiversiteit al zien gebeuren.
In 2015 kwam ik voor het eerst in Griekenland. Sterk idealistisch fietste ik van eco-gemeenschap naar eco-boerderij, op zoek naar een zelfvoorzienend leven.
Een van deze projecten, Paliomilos (‘oude molen’) op het eiland Evia, sprak me zo aan dat ik drie maanden bleef in plaats van de geplande zes weken. Ik werd enthousiast van de prachtige omgeving tussen bergen, de zee, een rivier, bossen en ontelbaar veel olijfbomen.
In 2017 ging ik terug naar Paliomilos om te helpen met wat de grootste olijvenoogst ooit zou worden. Ik wilde zes maanden blijven, het werden twee jaar. Vier seizoenen lang de prachtige natuur (met veel biodiversiteit!) zien maakte me verliefd op Noord-Evia. Eeuwenoude olijfbomen huisvesten slangen en uilen. Onder de stenen leven schorpioenen en insecten. In het irrigatiekanaal en de rivier overleven de waterplanten en -dieren de hete zomers. In de lente kleurt de boomgaard elke week in een andere kleur door de elkaar opvolgende wilde bloemen.
Er wordt hard gewerkt, de mentaliteit is aanpakken. De bewoners streven naar meer diversiteit in de boomgaard door het planten van andere bomen, zoals amandelen en vijgen. Deze beschermen tegen misoogsten en slechte marktomstandigheden. Ook breiden we de boerenactiviteiten uit met bijvoorbeeld groenteteelt en veehouderij. Deze veranderingen zijn bedoeld om het leven van de boer interessanter en zekerder te maken. Tegelijkertijd maken we de boerderij meer biodivers en duurzamer.
Als Land van Ons
Op een dag in het afgelopen voorjaar besloten mijn vriendin en ik dat we ‘klaar zijn’ met wonen en werken in het ‘dichtgetimmerde’ Nederland. Ook lieten we onze plannen varen om nog veel te gaan reizen en namen ons voor iets te gaan opbouwen.
De volgende dag kreeg ik een e-mail uit Paliomilos dat de naastgelegen grond te koop kwam. Een van de grootste angsten was dat op die grond een groot hotel of vakantiehuizen zouden komen, waarvoor de veelal eeuwenoude olijfbomen zouden moeten verdwijnen.
Diezelfde dag besloten we om de grond te kopen. Ik was al een tijdje deelnemer van Land van Ons. Zodoende kwamen we op het idee om hetzelfde in het klein te doen. Al snel hadden we een groepje gelijkgestemden bij elkaar om de grond te kopen. We hebben het uiteindelijk zonder coöperatie gedaan. De grond is in vier percelen opgedeeld en privé aangekocht door twee stellen, een alleenstaande moeder en een jonge vrouw samen met haar ouders, de groep is dus heel divers. Wel hebben we veelal dezelfde visie als Land van Ons: een sterke focus op biodiversiteit en duurzame, veerkrachtige landbouw die kansen biedt aan nieuwe boeren.
Klimaatbranden
In augustus 2021 sloeg de klimaatcrisis keihard toe. De zwaarste hittegolf in dertig jaar, met de hoogst gemeten temperatuur ooit gemeten in Griekenland, gevolgd door gigantische branden op Evia, Peloponnesos en bij Athene. Op Evia verbrandden 50.000 hectare bos en landbouwgrond, dorpen werden geëvacueerd en beelden van Noord-Evia gingen de wereld rond. Ook Paliomilos en omgeving werden hard getroffen. Er is veel werk en geld nodig voor de herbouw, restauratie en reparatie van de gebouwen en de boomgaarden. Gelukkig is er een sterk solidariteitsnetwerk van vrienden en van klanten van onze producten. De grootste taken die ons te wachten staan zijn het voorkomen van overstromingen en erosie, en het herbebossen van de omgeving.
We wonen voorlopig in een caravan op ons land, samen met onze dromen, een oneindige hoeveelheid werk en de uitdaging om dat werk te doen in een gebalanceerd leven.
Als je meer wil weten over Paliomilos, kan je kijken op de blog.
Ook komt er binnenkort een documentaire uit over de brand op Noord-Evia.
Ik kreeg medio 2021 grond van Land van Ons van mijn ouders. Zij dachten dat ik de missie om de biodiversiteit te vergroten wel goed zou vinden. Dat is ook zo, je kan niet doorgaan met het uitputten van de aarde. Uiteindelijk hebben we daar allemaal belang bij. Natuur is van grote waarde en dan is het belangrijk dat het er goed mee gaat. De hele dag in de stad zijn maakt me niet blij.
In mijn studie schrijf ik een essay voor mijn Master Filosofie over hoe mensen omgaan met de natuur, met name hoe ze reageren op het onverwachte, het nieuwe en wilde in de natuur. Adorno en Horkheimer, filosofen uit de vorige eeuw, stellen dat dit de mens beangstigt. Die angst doet de behoefte aan controle ontstaan, de behoefte de werkelijkheid naar je hand te zetten.
In mijn essay werk ik dit uit aan de hand van de komst van de wolf in Nederland, het wilde dier dat opeens onverwacht in onze achtertuin staat. Hoe reageren mensen op dit stuk wildernis? Ik zie drie benaderingshoudingen. De wolf als vijand die bestreden moet worden, de wolf als prachtig wild oerfenomeen, een geromantiseerd beeld dus, en de wolf die beschermd moet worden met wolf-management.
Wat Land van Ons doet is grond weer op een ‘natuurlijkere’ manier behandelen. Toch kan je daar misschien die kritiek op de maakbaarheidsgedachte ook weer op toepassen. In zekere zin is de mens dan toch weer aan het controleren en regelen, door land te kiezen en dat met haar daden te maken tot iets dat wij als natuurlijker beschouwen. Misschien is dat een gedachte om in het achterhoofd te blijven houden.
De boekweit van Land van Ons paste precies bij de formule van Spruit & Thuis, het cateringbedrijf van Judith Spruit. Daar kookt Judith met veel liefde met ingrediënten uit de omgeving. Ook oude gewassen met boeiende smaken zoals Bloemendaalse Gele, een koolsoort, verwerkt ze in haar gerechten en daarvan haalt ze de pure smaak naar voren. Boekweit noemt ze een ondergewaardeerd graan, dat heel lekker is en licht verteerbaar. Jammer genoeg moest het tot nu toe uit Polen of China komen. De boekweit uit Drenthe was dus zeer welkom. Ze noemt een recept van haar favoriete kok Ottolenghi: boekweitsalade met haricots verts, geroosterde rode ui, veel verse kruiden en erbovenop een vega-gevulde courgette. Maar er zijn veel meer mogelijkheden met boekweit, bijvoorbeeld boekweitpannnekoeken met ijs en aardbeien of de crêpes suzette met sinaasappel en vlierbloesem. Boekweitkorrels als crunch op ijs is weer een andere mogelijkheid, dan gebruik je het knapperige van de boekweit.
Zelf zaaide ze boekweit en genoot van de bijen en andere insecten die erop af kwamen.
Land van Ons noemt ze het ei van Columbus, boerenland gaat daar niet terug naar de natuur maar wordt groen bewerkt door boeren op een financieel haalbare manier. Die tussenvorm biedt mogelijkheden waar bij boeren veel behoefte aan is. Zo kan de grond herstellen en het Nederlandse landschap weer diverser worden. Zelf is ze bezig met een plan voor een stukje land in de Achterhoek. Een van de ideeën is bijvoorbeeld een voedselbos. De bedoeling is het plan in te passen in de groene long van Winterswijk. Zo wordt het Nederlandse landschap een stukje mooier en haar ecologische voetafdruk een stukje kleiner.
Ik houd van de natuur, de rust en buiten zijn, om over de processen in de natuur na te denken en ook van aanpakken, actief ermee bezig zijn. Begrijpen dat de basis het bodemleven is, zien hoe de voedselketen werkt en begrijpen hoe de politiek en de organisatie van de landbouw daarmee omgaan.
Jarenlang werkte ik als ambtenaar op het gebied van de milieuregelgeving op diverse niveaus. Ik zag de aandacht en de ruimte voor het milieu toenemen en als gevolg daarvan verbeterde de regelgeving. Later werd het mij duidelijk dat het economisch belang toch steeds weer voorop bleef staan. Na twintig jaar bij de overheid te hebben gewerkt ben ik zeven jaar geleden als kleinschalig ecologisch ondernemer begonnen met De Kleine Salamander. Dat voelde als een bevrijding. Ik ben nu ecologisch bijenhouder, tuinman en experimenteel didgeridoomuzikant. Mensen kunnen onder andere bijenvolken bij mij adopteren en honing kopen. Maar ook geef ik rondleidingen in de tuin en leg ik uit waar voedsel vandaan komt, hoe (wilde) bijen leven en hoe belangrijk bodemleven en biodiversiteit is .
Mijn vrouw en ik wonen al meer dan zestien jaar in een woudboerderijtje met een mooie tuin vlakbij het Fochteloërveen. In de wat rommelige levende tuin staan onder andere oude fruit- en notenbomen met elk jaar een rijke opbrengst. De bak waarin voorheen paarden liepen hebben we omgetoverd in een natuurtuin met een grote vijver.
Mijn leven is nu relaxter, ik ben meer buiten en ik heb meer tijd. Ook al zijn de inkomsten gedaald, dit leven zo geeft veel voldoening.
Land van Ons sluit hier goed bij aan. Ook al heb je weinig geld, met velen kan je toch tot resultaten voor de natuur komen. Land van Ons kijkt holistisch naar de natuur en de landbouw. Dat is heel belangrijk. Naast praktisch bezig zijn is actievoeren voor systeemverandering trouwens ook belangrijk. Land van Ons maakt duidelijk dat alles met alles samenhangt, de kwaliteit van de grond, de voedselketen, de mentaliteit van de boeren en de politiek. Het is belangrijk naar het grote geheel te kijken en belangen af te wegen. Voor mij is duidelijk dat we naar een echt circulaire landbouw moeten met aandacht voor de eigenheid van de bodem, planten en dieren, kritisch blijven en vooral niet gaan klagen of verzuren.
Mijn bewustzijn van de natuur en het milieu is erg gestimuleerd door mijn kinderen. Zij zijn er ook actief mee bezig. We hebben als gezin op veel plekken in de wereld gewoond en daar zag ik hoe er met de natuur, de dieren en voedsel werd omgegaan. In Frankrijk was men zich veel eerder dan in Nederland bewust van het overmatig gebruik van plastic zakken. Daar wordt ook bij veel producten aangegeven waar het verbouwd is. De connectie met de aarde is daar veel vanzelfsprekender dan bijvoorbeeld in de Verenigde Staten. Wat in de Verenigde Staten in de supermarkt ligt blijft door veel kunstmatige bewerkingen eindeloos lang goed. Daar is de verbinding met de natuur min of meer verbroken. In India zijn vele eetgewoonten afgestemd op de bodem.
Sommigen eten alleen wat boven de grond groeit, anderen alleen wat zich onder de grond ontwikkelt. Sinds ik met pensioen ben heb ik een eigen moestuin en leef met de seizoenen. Met spinazie en sla van eigen grond geeft dat veel voldoening.
Nu kan ik ook wat terug doen voor het milieu. In de luchtvaartwereld waar ik werkte kan ik nu, als voorzitten van Barin (the Board of Airlines Representatives in the Netherlands) het bewustzijn over de CO2 uitstoot bevorderen en inzichten aandragen over de consequenties. Schiphol is echt bezig met klimaatneutraler werken. Elektrisch taxiën komt eraan en er zijn concrete plannen over duurzamere brandstof.
Toen ik kennis maakte met Land van Ons sloot dat goed aan bij mijn ambities. Ik vind Land van Ons een mooi concept. De organisatie als coöperatie en de open communicatie spreken me aan.
De leuke website en nieuwsbrieven, en alles in begrijpelijk taal, maken het heel toegankelijk. Dat schept vertrouwen. Ook is het super makkelijk om anderen grond cadeau te geven. Ik heb al mijn kinderen een vierkante meter cadeau gedaan. Ik zou Land van Ons nog wel meer in de sociale media willen zien. Dan krijgt het nog breder bekendheid.
‘Ik vind Land van Ons geweldig!!’ De aandacht voor biodiversiteit, landschapsherstel en de transparante organisatiestructuur spreken me heel erg aan. En met de boekweitzakjes die ik eind 2020 heb ontvangen, ben ik helemaal blij. Ik woon in Spanje in de bergen van Andalusië. Daar wordt boekweit (trigo sarraceno heet het hier) al jaren geteeld. Op hoger gelegen gebieden gedijt het goed. Daar ga ik het ook zaaien.
Waarom ben ik zo enthousiast?
Ik ben Spaanse, biologe, en woon dus in Spanje, maar ik heb heel lang in Nederland gewoond. Mijn man is Nederlands en we komen er regelmatig. Ik voel me nog erg betrokken bij wat er daar zoal gebeurt.
Van huis uit had ik altijd al liefde voor de natuur en moestuinen, maar de grote inspiratie was mijn biologiedocent op de middelbare school. Sindsdien is mijn betrokkenheid met de aarde alleen maar gegroeid.
Bij ons natuureducatiecentrum en B&B in Sierra Morena hebben we altijd een biologische moestuin gehad. Ik geef onder andere cursussen in biologische tuinbouw en imkeren en weet uit eigen ervaring hoeveel voldoening het geeft als je een stuk grond biodiverser kunt maken. Vaak, als je geduldig genoeg bent, neemt de natuur weer gewoon de overhand en gaat het vanzelf. Andere keren moet je een handje helpen om het proces iets te versnellen. Bij ons hebben we dat in de afgelopen twintig jaar gemerkt: er zijn meer insecten, amfibieën en vogels op onze 3 ha land te zien.
Om al deze dingen, en nog veel meer, ben ik heel blij dat ik deelnemer van Land van Ons ben.
Tien jaar geleden begon ik met het ontwerpen van natuurlijke tuinen waarbij de planten een hoofdrol spelen, met ruimte voor dieren (www.magnolia-tuinontwerp.nl). Ook gezond en lekker eten uit de tuin hoort daarbij. Toen ik Land van Ons op Twitter zag langskomen dacht ik: dit wil ik steunen. Dit past bij mij en bij wat ik doe.
In mijn dorp zijn we drie jaar geleden een burgerinitiatief gestart met als doel de wilde bij terug te brengen in ons landschap: de Bijenbrigade. En sinds vorig jaar houden we ons bezig met een voedselbos. Daarvoor leggen we contacten met allerlei mensen en organisaties, ook met boeren. Ik ben dus niet alleen met tuinen bezig, maar ook met de natuurlijke omgeving. Zo’n initiatief als Land van Ons sluit daarbij aan.
Als ik hier in Friesland rondkijk, voel ik landschapspijn. Houtwallen zijn verdwenen, en waar zijn de koeien? Land van Ons lijkt me een stap voorwaarts. Veilige plekken voor vogels en andere dieren, wie wil dat nu niet? En rijk grasland voor de koeien, met een diversiteit aan planten en kruiden.
Mijn ervaring is trouwens dat boeren best willen veranderen. Het helpt niet om met een vinger te wijzen: jij doet het fout; hulp bieden werkt wel, of voorlichting geven over hoe het ook kan.
Ik zie dat de boer anders wil en de burger ook, die krachten moeten we bundelen. En dat is precies wat Land van Ons doet.
Land van Ons kwam ter sprake tijdens een overleg om een voedselbos op te zetten. Met vijf dames waren we plannen aan het maken om ergens in Nederland een stukje grond om te toveren tot een voedselparadijsje. We wilden vooral zorgen voor meer biodiversiteit op dat stukje land en ons verwonderen over hoe alles ontstaat als je de natuur zijn gang laat gaan.
Maar al gauw kwamen we er achter dat een stuk land aanschaffen best een grote investering is voor ons vijven. Dat is nu precies de kracht van Land van Ons. Doordat we met een grote groep land kopen hoeft de investering per deelnemer niet zo hoog te zijn.
Zelf laat ik graag het wonder van het groeien aan mensen zien, zowel in mijn werk als in mijn privéleven. Ik vind het altijd heel bijzonder hoe in een klein zaadje alle informatie zit om een hele plant te worden! Ik weet nog hoe ik als kind in de volkstuin van mijn ouders zelf radijsjes en worteltjes mocht kweken. Eerst de zaadjes in de grond, dan water geven. Even later kwamen de eerste groene sprietjes boven de grond en deze werden groter en groter… Op een gegeven moment veegde ik de aarde rond een worteltje een beetje weg en… er bleek een worteltje onder de grond verstopt te zitten! Magisch vond ik dit toen en nu nog.
Het wonder van het groeien laat ik graag zien aan de kinderen waarmee we samen een moestuin onderhouden. Maar ook met mijn werk als grafisch ontwerper. Ik ontwerp namelijk met mijn bedrijf Pluk de dag, green graphics, geschenken met groeipapier. Dit papier kun je in de grond stoppen, water geven en dan ontkiemen de zaden die verwerkt zijn in het papier.
Het leven is niet vanzelfsprekend en we hebben de diversiteit ervan nodig. Zonder een goed bodemleven staan we nergens. Dat moeten we koesteren!
‘Onze moeder is gevormd door de Tweede Wereldoorlog en werd toen als jong pubermeisje min of meer gedwongen duurzaam om te gaan met voedsel. Later, toen zij zelf een gezin had, zette dit zich voort. Niets werd weggegooid en alles wat kapot ging werd gerepareerd door onze vader. In onze tuin waren er niet alleen bloemen maar ook groenten en allerlei voorzieningen voor vogels. Op ons dorp had de groenteboer nog zelf een moestuin en kassen voor zijn groenteverkoop en de slager slachtte op maandagmorgen en op dinsdag was er bloedworst.’
‘Ze zag met lede ogen aan dat haar omgeving steeds verder geïndustrialiseerd werd. Mannen kochten land, asfalteerden het en zetten er fabrieken of huizen op. Die mannen deden net alsof ze geen verantwoordelijkheid meer hadden als ze het land eenmaal gekocht hadden. “Ik heb het toch eerlijk gekocht? Ik mag ermee doen wat ik wil!”. Ondertussen zag ze dat al het bekende natuurleven verdween.’
‘Het idee om land te kopen als bescherming tegen dit soort mannen sprak haar aan en ze gaf al haar kleinkinderen en hun partners (27 in getal) een vierkante meter. Hiermee hoopte ze dat ze verder mee zouden gaan doen met Land van Ons.’
Jan Malschaert
Land van Ons zag ik eerst als zinnig en financieel haalbaar project. Toen ik eenmaal grond aangekocht had, realiseerde ik me wat het hebben van eigen grond is. Wat betekent het hebben van eigen grond? En dan niet grond waar je huis op staat maar grond die je bewerkt. En ik moest denken aan de grond van mijn vader en ook aan de boerenfamilies waar ik vanaf stam. Mijn vader had jarenlang een bloembollenbedrijf. Ik herinner me de vele bestrijdingsmiddelen die gebruikt werden. Hij deed nog veel meer dat nu niet meer kan en mag. Veel van zijn medewerkers zijn jong gestorven. Vissen gingen dood in de sloten. Ik ben erover gaan praten in familiekring en heb aan broers en een zus vierkante meters cadeau gedaan. Veel oude herinneringen kwamen erdoor op tafel. Er is tussen ons een gesprek op gang gekomen over hoe het er toen aan toeging en hoe we daar nu naar kijken. Ik zie mijn aankoop een beetje als het goedmaken van dat giftige verleden.
In januari 2020 kreeg ik van een bevriende oma de nieuwsbrief van Land van Ons doorgestuurd. Ik was direct enthousiast en heb me aangemeld. Ik ben 71, oma van twee kleindochters van 9 en 7 en actief bij de Grootouders voor het Klimaat. De opwarming van de aarde en alle gevolgen die dat nu al heeft zijn bijzonder verontrustend. Voor mij geldt dat ook voor de enorme achteruitgang van de biodiversiteit.
Land van Ons heeft me dit jaar enorm geholpen om positief te blijven. Zie ook mijn column op deze website.
Land van Ons schrikt niet van grote getallen, zoals het aankopen van 300.000 ha landbouwgrond voor € 18 miljard in de doelstelling. Erg goed! Land van Ons geeft de natuur een stem. Gezonde natuur is voor mij een kernwaarde. Ik zag als boswachter de achteruitgang van de natuur. Ook weet ik uit de praktijk dat instandhouden alleen, niet helpt de biodiversiteit weer goed te krijgen. Land van Ons werkt actief aan verbeteren van landbouwgrond. Met Land van Ons hebben we de mogelijkheid om actief te investeren in de toekomst.
Het viel mij de afgelopen maanden op dat er soms dag na dag slechte berichten voorbij komen in de media over de stand van de natuur (Tjitske maakt onderdeel uit van de redactie van ChristenUnie Magazine. Red.). We kennen allemaal de voorbeelden. Inmiddels betrap ik mij er zelf soms ook op dat ik nieuws over het milieu niet meer zo tot mij door wil laten dringen omdat ik er verdrietig van word en ik achterblijf met een gevoel van machteloosheid.
Begin dit jaar trof ik op Twitter een bericht aan over het initiatief van ‘Land van Ons’, een initiatief waarbij iedere burger mee kan beslissen over hoe we met onze landbouwgrond omgaan. Hierbij maakt het geen verschil of je voor € 10.000 of voor € 20 inlegt. Ieder lid heeft evenveel invloed in de coöperatie. Burgers nemen het heft in handen op een positieve manier. Boeren kunnen hierbij aansluiten en zich los maken van de internationale systemen die hen in een wurggreep van onder andere de banken houdt. De natuur vaart er wel bij en er ontstaat weer meer diversiteit in grote (dieren)rassen, planten en insecten. Tenslotte zijn we als mensen afhankelijk van de grond waarop wij leven. Dit geeft ons als christenen ook een prachtige kans om ons rentmeesterschap weer een nieuwe invulling te geven. Door zelf verantwoordelijkheid te nemen voor een klein stukje aarde merk ik dat mijn gemoed zich herstelt. Dit is wat ik kan doen.
(Dit is een stukje uit een langere tekst, zie hier. Red.)
Het artikel over Land van Ons in Trouw en het plan grond aan te kopen was voor ons een schot in de roos. Boeren ondersteunen is een fijne boodschap, het betrekken van burgers belangrijk, de opzet van Land van Ons is concreet, praktisch en betaalbaar. We zijn in de hele familie gaan lobbyen om mee te doen. Nu doen al 28 mensen mee, de jongste is 27, de oudste 92 jaar.
We zien het al voor ons: een jaarlijks fietstochtje langs één van de percelen in Nederland, om daar in de buurt te gaan picknicken op ‘onze grond’. We bakken de boekweitpannenkoekjes van het eigen boekweit uit Hooghalen. Dat leek ons leuk, die variatie, omdat iedereen ook op een andere plek woont. En het aardige daarvan is inderdaad dat het tastbaar is.
Alied: Vroeger thuis was mijn moeder al actief in natuur en milieu. Activisme heb ik van haar. En er is ook zoveel veranderd in de natuur, zoveel verminderd.
Henk: Goed om contact met de boeren te hebben. Zij zitten vaak knel.
Van jongs af aan was ik bezig met de natuur. Thuis kreeg ieder kind een stuk van de tuin om te bewerken. Mijn moeder zei soms dat ik mijn roeping als tuinier had gemist. Maar ik was vooral met rechtvaardigheid bezig. Ik voelde me wereldburger en vond het oneerlijk dat sommigen honger hadden en anderen niet. Ik heb altijd verbondenheid met het grote geheel ervaren. Dat zette zich door in studie en politiek en activistisch bezig zijn. Gemeenschappelijk zijn we verantwoordelijk en gemeenschappelijk moeten we de problemen aanpakken. De uitputting en vervuiling van de grond, de bejegening van dieren moet anders.
Daarom vind ik Land van Ons zo goed. Dat doen we met z’n allen. De democratische structuur met de coöperatie, de inzet van deskundigheid van leden en dat we boeren de kans geven tot een rendabel bedrijf. Dan kan de grond weer gezond worden. Dit propageer ik ook in mijn omgeving. Ik geef grond van Land van Ons cadeau en als mijn zoon jarig is krijgt hij een dubbele portie.
Mijn vader werkte bij een coöperatie die landbouwwerktuigen beheerde. Ik herinner me dat we als kind op zolder een lege doos van bestrijdingsmiddelen vonden waarin de kat lag te slapen. Hij werd niet meer wakker. In de landbouw is zoveel veranderd. De boeren lijken wel allergisch voor groen te zijn geworden. Als ik nu rond fiets, zie ik steeds meer gele velden en steeds minder vogels. Dan wil je wat doen. Ik heb zonnepanelen op mijn dak en met onze kerk hebben we voor het predicaat ‘Groene Kerk’ gestreden. Acties tot veranderingen gaan moeizaam. Biologisch boeren is moeilijk. De grond is duur en de afzet lastig. Daarom is Land van Ons zo goed. Het is concreet en werkt direct.
Ook hebben we met Groenlinks Midden Drenthe Kees Sijbenga genomineerd voor Het Groene Lintje voor zijn bijdrage aan het bevorderen van biodiversiteit.
Op een zaterdag in het najaar van 2019 reed ik als chauffeur op de Buurtbus van Station Deventer richting Nieuw-Heeten. In de bus had ik een stuk of vijf passagiers. Dames uit Nieuw-Heeten, maar ook een dame uit het westen van het land. Deze dame moest naar de halte Lettele-Centraal voor een vergadering van een clubje genaamd ‘Land van Ons’.
De bewuste dame was welbespraakt en ontpopte zich als een ware ambassadeur van haar ‘club’. In de bus ontspon zich een levendig gesprek over de club van de mevrouw. De lokale dames waren zeer geïnteresseerd en ook ik, buschauffeur, luisterde met gespitste oren mee.
Thuis liet het verhaal me niet los. Ik moest hier meer van weten. Hoe zit die club in elkaar en waar ligt dat stuk grond in Lettele? Daarom snel gegoogeld naar www.landvanons.nl.
Ondertussen ben ik deelnemer geworden en ik hoop dat het deelnemersaantal nog stevig zal groeien na lezing van het artikel dat ik schreef voor mijn kerkblad.
Als vogelaar doe ik al jaren aan veldbiologie. In de KNNV onderzoeken we knelpunten in de landbouw en geven we alternatieven. Nu spuiten boeren vaak om insecten en onkruid te doden, voor hoge opbrengst. Dat kan milieuvriendelijker. Land van Ons vind ik heel goed omdat het boeren ondersteunt om in de landbouw zonder dodelijke bestrijdingsmiddelen te werken en toch een fatsoenlijk inkomen te krijgen.
Tien procent van mijn maandelijkse spaarbedrag is voor Land van Ons. Een idee voor u?
Met een groepje van vijf vrouwen waren we met een plan bezig om iets concreets voor de natuur te doen. Allerlei ideeën kwamen op tafel, bijvoorbeeld een voedselbos, fruitbomen en zelf jam maken, maar ook een ongerept stuk bos waar je de natuur haar gang laat gaan, waar je naar kan kijken wat er dan gebeurt.
Om van brainstormen naar een werkelijk plan te komen bleek weer eens ingewikkelder dan we aanvankelijk dachten. Toen Land van Ons ter sprake kwam, bleek dat zij er al verder over nagedacht hadden, dat maakte het heel aantrekkelijk. We hebben nu alle vijf grond gekocht.
Wat mij vooral gestimuleerd heeft om actief met de natuur bezig te zijn is mijn dochter van 8 jaar, de volgende generatie. Zij moet leven in de wereld die komt. Als zij me later vraagt wat ik voor die wereld gedaan heb moet ik toch een antwoord kunnen geven. Ik ben begonnen om op huis- tuin- en keukenniveau het milieu een meer centrale plaats in mijn leven te geven en dat wordt steeds breder. Ik gebruik bijvoorbeeld minder chemische schoonmaakartikelen doordat ik ze nu zelf maak. Ook ben ik onlangs gestart met een opleiding kruidenleer. Ik ben medetuinder geworden bij iemand met een moestuin, waar ik een kruidentuin ga beginnen. Samen doen activeert, wat ik ook het fijne vind met Land van Ons. Als fotograaf doe ik mee om het werk van Land van Ons vast te leggen en het zichtbaar te maken. Al doende word ik me steeds bewuster van wat er gaande is.
Ik heb de eerste twintig vierkante meter die ik gekocht heb met mijn dochter in de kamer uitgemeten, ‘hebben we zoveel?’ riep ze. Wij verheugen ons nu al op het boekweitpakket van Hooghalen.
Ook je verhaal doen? Stuur een korte tekst en foto naar info@landvanons.nl. Uiteraard plaatsen we alleen teksten van deelnemers! De tekst wordt geredigeerd.
Nog geen deelnemer? Wel zin? Zie onder.
We hebben jou nodig om de biodiversiteit weer in orde te maken!