Een brede coalitie onder leiding van oud-landbouwminister Cees Veerman heeft het nog te vormen kabinet aanbevolen om te komen tot een nationaal akkoord duurzame landbouw, zie ook het artikel op de voorpagina van de Volkskrant van 31 maart 2021. Deze brede coalitie pleit voor ingrijpen op het boerenerf om duurzaamheidsdoelen te halen.
Hierbij onze reactie:
Wij juichen dit toe! Sterker: we zijn al bezig. Een grote, dagelijks groeiende groep burgers koopt daartoe boerenland op. Duizenden burgers spreekt dit aan en doen mee. Na ruim een jaar al >12.000. Een organisatie van burgers voor het ‘nieuwe boeren’: natuurinclusief, gericht op terugkeer van biodiversiteit en herstel van het landschap. Graag voeren we het gesprek over wat er wél mogelijk is.
Land van Ons is een coöperatie op deze basis en beheert en ziet toe op ecologische voorwaarden bij het bebouwen en beheer van Ons land. Zoals onder andere Natuurmonumenten dit doet voor natuurpercelen. Land van Ons doet dit voor boerenpercelen, cultuurland. Ca. 54 % van Nederland is boerenland. Een geheel nieuw idee. Iedereen blijft eigenaar van eigen gekochte grond en heeft stemrecht in de coöperatie. Het is vehikel voor rendementsinvestering, niet op geldelijk gewin, maar op biodiversiteit.
Uitgekochte percelen kunnen zo cultuurland blijven. Jonge boeren die het anders willen krijgen een kans. Boeren werken mee, pachten en bewerken. Wetenschappelijk onderzoek begeleidt en ontwikkelt. Burgerinitiatief en deskundigheid zijn de ruggengraat van deze aanpak, die inzet op draagvlak en probleemoplossend vermogen. Er zijn al miljoenen beschikbaar gesteld, we kopen percelen en er werken al boeren. Land van Ons voert door heel Nederland gesprekken met boeren die het anders willen en op ons land aan het werk willen.
De afgelopen 60 jaar heeft bewezen dat de eigendomspositie van grond uitermate bepalend is voor wat er met die grond gebeurt. De overheid heeft dat proberen te doorbreken met regelgeving, pilotprojecten en subsidies, maar terugkijkend kunnen we simpel constateren dat het zonde van het geld is geweest. Zelfs de laatste 10-15 jaar is de daling in biodiversiteit ernstig doorgezet.
Vanuit de rol van eigenaar kunnen we de discussie wél versnellen en inhoud geven. Bijkomend voordeel is dat er meer evenwicht komt in de scheefgroei van eigendom in Nederland: 16.2 miljoen inwoners van dit land hebben invloed op slechts 4 % van het grondeigendom. De andere 96 % ligt bij een relatief kleine groep (<40.000) grondeigenaren en beleidsbeslissers.
Beeld: Jan Malschaert