“Ik ben adviseur erfgoed bij de gemeente Echt-Susteren, midden Limburg en werk in het heuvellandschap met zijn kerken, kastelen, kloosters, woonhuizen en boerderijen en ik adviseer ook over de ensembles daaromheen.” 

“Ben op een boerderij opgegroeid en liefhebber van biologisch tuinieren. Ik heb een leuk stukje grond, een oude mais-akker van 1 hectare geërfd. Ik ben nu voor het tweede jaar bezig daar een voedselbos te laten ontstaan. Wat moet je wel en niet doen? Het bleek vooral heel veel kijken wat er ontstaat, ‘filosofisch tuinieren’ noem ik dat. Heb een wildcamera opgehangen en ziet: koppels vossen, fazanten en konijnen en veel knaagdieren: spitsmuizen, huismuizen, woelmuizen, ratten. Ik wacht nog op een uil.” 

“De verschuiving naar biologische landbouw loopt hier heel erg achter. Het is hier heel behoudend: mais, bieten en asperges. Ik ben bij Land van Ons gegaan om die transitie te helpen. Ik kom geregeld percelen tegen die te koop staan. Ik zag dat jullie projecten beneden Nijmegen ophouden. De monoculturen en het gebruik van landbouwgif motiveert mij ook. Ik zie teveel van die gele glyfosaatvelden elk jaar.”  

“Ik wind me heel erg op over de bio-industrie: een aanslag op de natuur en op hoe er met dieren wordt omgegaan; massaal in hokken en hun verontreinigde mest moet dan weer ergens op het land. Veel varkensboeren hier hebben ontzettend veel varkens in een hok zitten die nooit daglicht zien en massaal worden afgevoerd naar slachthuizen en dan nog vooral voor de export. Het regenwoud wordt gekapt voor de soja en in Nederland is het mais. We hebben geen eigen graan want wij moeten mais hebben voor die varkens. Het klopt gewoon niet, het is totaal doorgeslagen in dit land.”  

“Ik heb in mijn voedselboscursus geleerd dat een hectare mais per jaar ongeveer € 350 opbrengt, netto, als alle kosten eraf zijn. En een hectare voedselbos na zes jaar, als het wat begint op te brengen? Gemiddeld ongeveer € 3000 per jaar, mede omdat er nauwelijks kosten aan zijn.” In dat zevende jaar heb je dat er al uit en geen natuurschade, geen gif, geen bestrijdingsmiddelen, geen geploeg, al die machines niet nodig, beregening hoeft ook niet. Al die schade om die €350 te verdienen op dat mais dat vervolgens aan varkens wordt gevoerd. Dan vraag ik me af: waar is ons gezonde boerenstand gebleven?”    

“Hier in de buurt verdwijnt ontzettend veel bos en heel veel bomen verdwijnen in de biomassa-industrie. In de Annendaalse bossen bijvoorbeeld zijn recentelijk tientallen grote, dikke, oude, gezonde beukenbomen van meer dan 100 jaar oud omgegaan. Die worden gewoon in stukken gezaagd en uit dat bos gesleept, met alle schade van dien. Daar heb ik een melding van gemaakt bij de gemeente. Nou, die doet daar helemaal niets aan, want dat is de jurisdictie van Staatsbosbeheer. Hier in de omgeving werken gemeenten en andere overheden daar allemaal aan mee. Juridisch, qua regelgeving, doe je daar heel weinig aan. Daarom vind ik wat Land van Ons doet zo super: jullie kopen gewoon grond op en daar is niemand anders meer de baas over dan Land van Ons, wij dus.” 

“Uit interesse ben ik een paar maanden geleden gaan kijken bij de protesten tegen de kap van het Sterrenbos voor uitbreiding van Nedcar. Ik ben elke dag teruggegaan want ik was ontzettend onder de indruk van die jonge mensen die daar bijna twee weken in die bomen hebben gehangen. Maar de agressie die het opriep dat daar vreedzame demonstranten die niemand kwaad deden in bomen zaten! De privébewakers van Nedcar die gewoon pestgedrag tegen hen hebben vertoond… Dat vond ik schokkend en ook dat daar niks aan werd gedaan door de overheid. Ik was bij de ontruiming en heb gezien hoe de mensen uit de bomen werden getrokken door de politie en de ME. Onze overheid die zo met mensen omgaat, dat was voor mij ontnuchterend. Toen is bij mij het kwartje gevallen dat het heel belangrijk is dat je je laat zien op straat en dat je je mening laat horen, op een heel fatsoenlijke manier want ik ben erg van algemeen fatsoen. Ik hou niet van rebellie of van wetten overtreden en ik vind dat iedereen vooral respectvol met elkaars eigendom moet omgaan. Er zijn middelen in Nederland om je mening te laten horen. Doe dat vooral, maar ik ben er door het Sterrenbos ook achter gekomen dat je als burger vaak dingen te laat hoort en dat je dan alsnog met een spandoek de straat op moet om überhaupt nog wat aandacht te krijgen voor iets dat bedreigd wordt. Mijn vertrouwen in de overheid, dat altijd groot was, is de laatste twee jaar behoorlijk gedaald door een aantal zaken zoals de toeslagenaffaire. Hoe er met mensen wordt omgegaan maar ook met de natuur. Dat vind ik beschamend in dit land.”  

“Je ziet het ook in het klein. Ik ben Zwerf Afval Pakker, ik ruim weleens wat op langs de weg. Als je ziet hoe mensen hun zooi weggooien en zelfs dan, terwijl je staat op te ruimen ook nog tegen je zeggen ‘anders heb jij toch niets te doen’.” 

Tekst: Flip Schrameijer