Ons plan
Landbouwgrond als sleutel
Bij biodiversiteit denkt vrijwel iedereen direct aan de natuur. Maar het grootste deel van de Nederlandse grond is landbouwgrond en daar is het verlies van biodiversiteit ten opzichte van 60 jaar geleden het grootst. Daarom richten wij ons bewust op de landbouwgebieden. Bovendien zijn er al andere mooie organisaties die zich met natuurgebieden bezighouden.
De kleinschalige landbouw, met een mix van akkerbouw en veeteelt, zorgde voor een grote rijkdom aan divers leven. Maar sinds het midden van de vorige eeuw is het mis gegaan met ons boerenland, door schaalvergroting, het gebruik van grote machines en landbouwgif.
Onze ambitie
Land van Ons moet de basis worden voor een nieuwe ‘ecologische hoofdstructuur’, maar dan voor landbouwgrond. Een grote buffer verantwoord gebruikte grond die het fundament vormt van een duurzame biodiversiteit.
Het produceren van voedsel en het stimuleren van leven op het platteland zit elkaar daarbij echt niet in de weg. Het platteland hoort meer te zijn dan een plek voor windmolens, distributiecentra en zonneweides. Wij willen een zo natuurlijk mogelijk, kleinschalig landschap in plaats van productieweides en -akkers.
Samen met de boer maken we duurzame keuzes in wat betreft het gewas, de manier van beplanten, de inrichting en het beheer van de akkers. Op deze manier ontstaan weer meer plekken waar een rijk bodemleven is en beschutting voor allerlei soorten planten, dieren en insecten. Door de akkers te voorzien van bomen, hagen en struwelen wordt ons landschap diverser en kun je je weer verwonderen over wat je ziet.
De natuurgebieden gaan hier vanzelf van meeprofiteren. We hebben een stip op de horizon gezet: 300.000 ha, dat is 15% van alle landbouwgrond in Nederland. Een grote opgave, maar niet onmogelijk als iedereen helpt om (vierkante) meters te maken!
Waarom moeten wij zelf eigenaar worden?
Politiek draait om de korte termijn. Al tientallen jaren worden beleidsrapporten gemaakt om de landbouw natuurvriendelijker te maken, maar het komt nauwelijks van de grond. Waarom langs de zijlijn staan wachten, als we met elkaar het potentieel hebben een verandering in te zetten?
Laten we zelf het heft in handen nemen! Als iets je eigendom is, krijg je een andere verantwoordelijkheid. Je bent meer betrokken. Je gaat beter begrijpen wat er aan de hand is. Wij geloven dat dit tot gedragsverandering zal leiden. Dat dit idee aanslaat, blijkt wel uit de groei van het aantal deelnemers. We zijn half november 2019 begonnen. Eind december 2019 hadden we 700 deelnemers en inmiddels staat de teller op meer dan 28.000!
Impact maken: van plan naar exploitatie
We kopen grond en zoeken een boer. We stoppen zaken als mestinjecties en pesticiden. Samen met deelnemers analyseren we de bodem: hoe kunnen we hier de biodiversiteit vergroten en duurzame landbouw aansporen? Vervolgens maken we een plan voor de herinrichting van het stuk land.
Omdat duurzaamheid om een langetermijnvisie vraagt, zetten wij meerjarige onderzoeken op, samen met universiteiten, onderzoeksinstituten en deelnemers die daarvoor kennis en belangstelling hebben. Het beheerplan dat uit zo’n onderzoek komt, is bepalend voor de exploitatie van een perceel.
Land van Ons bedenkt het plaatje en betaalt de herinrichting. We organiseren plantdagen waarop we de nieuwe gewassen zaaien en planten. De boer die het perceel namens Land van Ons gaat pachten, krijgt uiteindelijk een kant-en-klaar perceel met een aantal teeltmogelijkheden. We verpachten onze gronden tegen een zeer schappelijke prijs aan boeren. Zo helpen we hen in de transitie naar natuurvriendelijke landbouw.
De pachter of de boer beheert en bewerkt de percelen aan de hand van de visie die we samen hebben opgesteld. We monitoren de ontwikkelingen in de biodiversiteit en het landschap en we zorgen voor kennisontwikkeling van onze deelnemers.
Een aantrekkelijk boerenland
Dit doen we sowieso om het boerenland weer aantrekkelijk te maken voor allerlei soorten insecten, vogels, zoogdieren, planten én levensvormen in de bodem:
Wat stoppen we?
- Chemische gewasbescherming
- Chemische verdelging van planten
- Injecteren van drijfmest
- Gebruik van kunstmest
- Gebruik van monoculturen raaigras
- Intensief maaibeleid
Waar gaan we voor?
- Herstel hagen, singels, houtwallen
- Organische bemesting aangepast aan de behoefte
- Herstel temperatuurgradiënten
- Wisselteelt
- Bewuste verrommeling (dood hout laten liggen, broeihopen, schuilplaatsen)
- Voorkomen van verdichting van de grond
- Herstel mineralenhuishouding
- Herstel zuurgraad bodem
- Periodes van rust
En dan?
Onze grond blijft cultuurgrond: grond die door mensen bewerkt wordt en waar producten geteeld worden voor ons dagelijks bestaan. Of dat nu hooi is of graan, aardappels, groenten of fruit. Een wei, een akker, een boomgaard of een voedselbos; de keuzemogelijkheden zijn groot.
Ecologie vormt de basis voor de exploitatie van de gronden. Ingewikkeld? Nee, ecologisch handelen en exploiteren is gewoon je verstand gebruiken: voor al het leven op aarde gaat het om voedsel, veiligheid en voortplanting. Dat gaan we organiseren voor elk stuk grond dat we in ons bezit krijgen.
Over een aantal jaar hopen wij te kunnen laten zien dat het produceren van landbouwproducten prima hand in hand kan gaan met herstel van biodiversiteit en landschap. De boeren die op onze grond werken, handelen in het verlengde van onze missie en visie:
De missie van Land van Ons is een kentering te bewerkstelligen in het uitputten van grond en verdwijnen van plantaardig en dierlijk leven uit ons landschap. Dit doen we vanuit het besef dat ons land en onze grond letterlijk de bodem is onder ons bestaan. En daarmee een tegenwicht en rustpunt is in ons hectische en op economische groei gerichte bestaan.
De visie van Land van Ons is dat het verwerven en daarna behouden van het juridische eigenaarschap van (landbouw) grond een langjarige en daarmee duurzame aanpak is om onze missie te realiseren.
De lange termijn…
Stel nu dat het ons met elkaar lukt al die grond met elkaar te kopen. Welke ongekende mogelijkheden ontstaan er dan? We dromen er graag over…
- Het op de markt brengen van een eigen merk voedsel
- Deelnemers lokaal verbinden en koppelen aan een perceel grond
- Boeren die op grond van Land van Ons werken, verbinden met onze deelnemers
- Veganisten verbinden aan een perceel grond waar geen veeteelt op plaatsvindt
We maken die dromen graag met alle deelnemers werkelijkheid! En deel vooral ook jullie creatieve ideeën met ons.
