De open perceeldag op de Biesterhof was een feest! Dit perceel in Millingen a/d Rijn, gelegen in een spannend rivierenlandschap, is sinds februari 2022 in ons bezit. Er is veel werk te doen, want voorheen werd het allesbehalve biologisch beheerd.
De open dag werd gehouden onder een strak blauwe hemel: standjes met eten en drinken en wetenswaardigheden omtrent het boerenbedrijf, verzorgd door zo’n 25 vrijwilligers. Zes rondleidingen het terrein: drie over de Biesterhof in het algemeen, één over vogels en twee over biodiversiteit waarvan één speciaal over insecten. Mijn buurvrouw en ik namen aan twee rondleidingen deel, één over het landbouw gedeelte en één over de biodiversiteit op het perceel.
De jonge enthousiaste boeren van de Biesterhof lieten zien hoe de strokenteelt daar wordt aangepakt: fruit en notenboomlanen tussen de akkerbouwstroken. Onder de bomen zijn nog bessenstruiken geplant en daaronder een kruidenlaag (op dit moment nog pepermunt en wilde venkel als reeds geslaagd experiment).
Een ander experiment: de akkerbouwgewassen boekweit en sorghum waren nog niet geoogst en stonden er prachtig bij. Sorghum is onder andere in Centraal Afrika een zeer gangbaar gewas dat enigszins op snijmais lijkt, maar hier nagenoeg onbekend is. Er wordt in Nederland mee geëxperimenteerd omdat het wegens zijn diepe wortels ook in tijden van droogte nog bij water kan komen en zodoende klimaatbestendig is. De bamboe-achtige stelen kunnen worden gebruikt als isolatiemateriaal.
Van de twee hectare boekweit ernaast zijn de verdiensten al uitgebreid door Land van Ons bezongen. Boekweit bloeit heel lang en biedt dus voedsel voor bijen en andere bestuivers. Ook is boekweit heel gezond voor mensen omdat het veel micronutriënten heeft.
De bomen die afgelopen winter langs de randen van een aantal akkers zijn geplant bieden beschutting tegen zon en wind, en bieden ook vertrouwde plekken en veilige routes aan kleine dieren. Bovendien wortelen ze ver onder de akker en dragen ze zo bij aan het herstel van schimmels en ander bodemleven.
Onder de circa 150 bezoekers kwam een aanzienlijk aantal uit de buurt. Een van hen was er voor de tweede keer en zij was verbijsterd over alles wat er in korte tijd was bereikt: “vorig jaar was het nog een woestenij,” riep zij uit.
Wij troffen Dolf als een van de boeren die de landbouwrondleiding deed en ons deelgenoot maakte van allerlei kwesties zoals rondom het zaaien en oogsten van gewassen waarmee weinig ervaring op rivierklei bestaat omdat dit bijna altijd op zandgrond gebeurt.
Onze volgende rondleider was Land van Ons biodiversiteitsvrijwilliger Willem. Hij voerde zijn groep toehoorders in grote gelaarsde stappen langs de buitenranden van het perceel, intussen docerend over de ijstijden en de resulterende bodemkenmerken, zichzelf steeds onderbrekend door weer een andere bloem, riet- of grassoort aan te wijzen, soorten die de enorme biodiversiteit in en langs de sloten uitmaken.
Langs een sloot die het land scheidt van een gebied van Rijkswaterstaat loopt een zogenoemd ‘schouwpad’ om de toestand van de sloten te kunnen monitoren zodat ze op tijd kunnen worden schoongemaakt. Dat laatste om het water zo snel mogelijk te kunnen afvoeren, iets waar men nu heel anders over denkt. Aan de Biesterhofse kant wordt de oever van de sloot afgegraven zodat het verloop naar de sloot veel geleidelijker wordt en zich er nog veel meer flora en fauna kan vestigen dan nu al het geval is. Natuurvriendelijke oevers zijn een heel goede manier om de capaciteit voor het vasthouden van water in tijden van droogte flink op te voeren, terwijl water ook beter wordt afgevoerd als er veel regen is. Dit is slechts een van de vele voornemens waarmee de boeren van Biesterhof bezig zijn van de biodiversiteit het grote feest te maken dat wij als bezoekers een dag mochten mee vieren. Onze ervaring sloot goed aan bij de vele berichten over de Biesterhof die ons in de loop van het jaar nieuwsgierig hadden gemaakt. Ons idee dat er door een enthousiaste groep boeren met veel vakmanschap en veel hulp van vrijwilligers grootse dingen worden verricht werd ruimschoots bevestigd.
Tekst: Flip Schrameijer