Jan Groot betaalt een deel van de kosten van het werk van de Stichting In Goede Aarde uit eigen zak. De stichting heeft zijn thuisbasis in en om de zorgboerderij Slangenburg in Doetinchem, waar de ecoloog Ties Temmink projectleider is. Zijn team van jonge ondernemers werkt met ecologische, biologische en chemische inzichten en geholpen door de microscoop aan het herstel van het bodemvoedselweb, dat in Nederland op sterven na dood is. Ze werken volgens de methode van Elaine Ingham.

Door Flip Schrameijer

Hoe kwam je ertoe je geld hieraan weg te geven?

Ik was consultant in de olie- en gasindustrie, schreef facturen en er kwam geld binnen, waarvan behoorlijk wat overbleef nadat ik mezelf uit mijn BV een riant salaris had betaald. Zo’n drie, drie-en-een-halve ton stond er op een dag op de bank. Op een bepaald moment dacht ik: ‘wat doe ik nou eigenlijk met mijn geld?’ Ik had mijn computer aan staan en kon dat bedrag zien en ik voelde ‘O, jij staat te wachten ja’. Ik wist natuurlijk niet waarop, maar het was wel heel fijn om te merken dat het nut had wat ik deed met dat geld verdienen zonder dat ik daar op dat moment invulling aan hoefde te geven. Toen kwam ik via-via in oesterbankherstel terecht, een project om oesterbanken zich te laten ontwikkelen, wat goed is voor de zee. Als je een grote oesterbank hebt heb je daar heel veel extra leven omheen, net zoals een koraalrif. Ik heb een experiment gedaan om oesterbanken in windmolenparken te beginnen. Maar ondanks samenwerking met het Wereld Natuurfonds doofde het als een nachtkaars uit, omdat er uiteindelijk geen klant was die daarvoor wilde betalen. Corona speelde ook mee. Ik dacht: ‘Oké, dit was het niet.’

Dit was een tussenstap op weg naar wat je nu doet?

Ja, maar een belangrijke. Daarvoor was ik projectleider bouw van olie- en gasplatforms en later ook van het opruimen daarvan. Dat gaf mij een goed gevoel: ik maakte de zee schoner. Tot er een professor kwam die zei ‘je moet dat harde substraat juist laten staan’. Daarmee kon je misschien de enorme oesterbanken terugkrijgen die er ooit middenin de Noordzee lagen. Ja! Dat was een Aha-erlebnis!

Maar dus ‘klaar met de oesters,’ zeg ik tegen mijn vriendin en die kwam met Land van Ons, een jaar geleden nog maar. Ik vond het meteen leuk, voor € 1000 m2 gekocht. Ik woon vlakbij Oud Ade en wilde wel iets doen. Ik heb in de buurt een bootje liggen, ik kan er zo heen varen. Er was dat Webinar van Ties Temmink, dat interview met Franke. Dat raakte me middenin mijn hart. Gezond bodemleven, daar had ik nog nooit van gehoord. Ik zat al dertig jaar in mijn tuin op mijn knieën om dat onkruid eruit te trekken… Net als met die boorplatforms was dit net zo’n Aha-erlebnis! Nu leer ik van de eerste fase in het successiestadium: daar moet je doorheen en later trekt dat onkruid vanzelf weg als je een gezonde hoeveelheid bacteriën en schimmels hebt.

Na het webinar voelde ik na twee weken: ‘ah, we gaan Ties bellen’ en zo gezegd, zo gedaan. In ons eerste telefoongesprek vroeg ik hem hoeveel geld hij nodig had. Hij zei: ‘60.000 euro want daarmee kan ik 60.000 subsidie krijgen,’ hij had 120.000 nodig. En ik hoor mezelf zeggen ‘ik heb 60.000 euro voor je’. Echt, zonder bij na te denken, niet even nachtje over slapen, nee hoor, meteen.

Ties had alles voorbereid

Ties viel van z’n stoel. Hij had al zoveel voorbereid, hij kon zo beginnen, alleen die 60.000 ontbraken. Hij had al een locatie op Slangenburg, contact met boeren, met Staatsbosbeheer, met Wageningen. Hij had ook mensen: met drie vrienden doen ze die opleiding van Elaine Ingham. Er zijn in Nederland maar heel weinig mensen die die opleiding hebben gedaan. En een enorm verlangen om daarmee stap voor stap die regeneratieve landbouw in te voeren in Nederland. Ik ben met ze gaan praten, maar ik heb wel gezegd ‘ik wil meedoen’. Toen zijn we ingrediënten gaan kopen om compost te maken: 90 kuub houtsnippers, gras of hooi, stro en mest. Ze konden voor 6000 euro een compostmachine kopen die eigenlijk 25.000 euro waard was; ter plaatse gekocht van Kees. Ik ging daar drie dagen in de week naartoe gedurende twee, drie maanden. Ik sliep in de boerderij, Ties en Jonathan kochten allebei een tent en sliepen op het terrein. Ik betaalde alle rekeningen met mijn BV en betaal daarom geen btw, dat scheelt ook weer 21%. Ik betaal hun ook salaris, dat is maar 1500 per maand, minder dan het minimumloon… Ze hebben nu de eerste opdracht, van Land van Ons. Mijn rol is nu een stapje terug. We praten eens in de maand, ze bouwen een bedrijfje op: ze doen bodemmetingen, maken schimmelrijke compost, ze adviseren boeren hoe ze met die compost het land rijker kunnen maken. Er zit zeker een verdienmodel in, maar voor de boeren is het heel erg moeilijk, die zitten klem met de bank en krijgen elke dag vertegenwoordigers van kunstmest of pesticiden langs. Aan de andere kant is het ook weer mogelijk, kijk maar eens naar Youtube, bijvoorbeeld naar Bodemzicht, daar doen ze alles goed.

Jij bent in de bevoorrechte positie dat je niet meer hoeft te werken, maar wat raad je een gewoon mens aan die bijvoorbeeld een ton heeft gespaard of geërfd?

Ik zag dat geld staan op die rekening en toen was ik in staat om me af te vragen ‘wat betekent nou geld voor me?’ Er zit ook angst bij: als je geen geld hebt ga je dood. Maar voor de meeste mensen is dat niet zo. Als je met pensioen bent krijg je dat elke maand, plus AOW. Als je daarvan kan leven en hebt honderdduizend euro over, dan kan je dat gesprek met dat geld aan gaan: ‘Wat ga ik met jou doen? Ga ik nou wachten tot ik dood ben?’ Of ga ik dat geld de goede kant op laten stromen? Kan ik dat uit mijn hart, uit liefde: geld naar iemand anders laten stromen en kan ik dan contact blijven houden om te zien dat het goed wordt besteed?

Wat mij betreft, ik heb nog nooit aan een goed doel gegeven, want dat komt in een pot die ik niet in de hand heb. Dit is een stichting, In Goede Aarde, waarvan ik heel blij word. Als ik dit steun en het gaat ze lukken, ja daar voel ik me heel, heel goed bij, dat is kippenvel.