Al voordat een perceel is aangekocht door Land van Ons gaan we aan de slag met een eventuele beheerder van de grond. Vaak is dat een boer die wil uitbreiden of juist in transitie wil gaan naar biologisch of biologisch-dynamisch boeren. Nadat de deelnemers akkoord zijn gegaan met een aankoop, gaan we in gesprek met de verschillende kandidaat-beheerders om de juiste te kiezen. De keuze heeft te maken met het soort beheer dat we voor ogen hebben met een perceel.
In de regel zullen we in eerste instantie een pachtcontract afsluiten voor één of twee jaar. Dit doen we om ons tijd te geven alle informatie over het perceel en het beste beheer te verzamelen. Hier komt ons team Beheer & Ontwikkeling in actie, dat op basis van alle aanwezige kennis de richting bepaalt van het soort beheer dat we willen gaan doen. Ook de eventuele landschapselementen die we willen aanleggen of terugbrengen worden meegenomen in deze beslissing.
Als duidelijk is of we bijvoorbeeld kruidenrijk grasland willen aanleggen, of juist met akkergewassen aan de slag gaan, gaan we in gesprek met de boer over een pachtcontract voor maximaal 6 jaar. Dit heet geliberaliseerde pacht. Langere pachttermijnen hebben niet onze voorkeur, omdat je dan met allerlei wettelijke restricties wordt geconfronteerd.
In het voorjaar van 2021 hebben we samen met enkele juristen de algemene pachtvoorwaarden van Land van Ons vastgesteld. Dit zijn regels die generiek voor alle percelen van Land van Ons gelden, zoals geen gebruik van kunstmest, bestrijdingsmiddelen en dergelijke.
In het pachtcontract regelen we onder meer de ‘specifieke regels omtrent gebruik’. Dat zijn extra regels die specifiek voor een perceel gelden. Dan kan het bijvoorbeeld gaan over de hoeveelheid vaste mest die een boer mag aanbrengen op het perceel. Of over de hoeveelheid koeien of schapen die per hectare mogen worden geweid of hoe en wanneer er gemaaid kan worden. Ook kan het dan gaan over gewasrotatie en regels omtrent mozaïekbeheer of strokenteelt.
Land van Ons gaat in principe een lange-termijn-relatie aan met een pachter. Ook al spreken we in eerste instantie een contract af voor twee jaren, de intentie is altijd om langer door te gaan. We zijn een nieuwe, lerende organisatie en biodiversiteit laat zich niet altijd eenvoudig sturen. Dat zijn redenen om pachtcontracten niet langer dan zes jaar af te spreken, zodat er altijd momenten zijn om het beheer aan te passen en nieuwe manieren af te spreken zodat onze doelstellingen omtrent biodiversiteit en landschapsherstel gehaald kunnen worden.
Als er vragen of opmerkingen zijn over pachtcontracten, dan kunnen die gestuurd worden naar percelen@landvanons.nl.
Tekst: Bas van Goor