We kondigden het al aan bij de ALV van oktober 2020: in 2021 wilden we naast de reguliere grondaankopen verspreid over het land ook op 1 of 2 plaatsen een groter perceel + opstallen zien te bemachtigen. Niet alleen omdat dat meer mogelijkheden geeft voor wat interessantere percelen, maar ook omdat we daarmee daadwerkelijk nieuwe, jonge, andere boeren de kans kunnen geven te gaan boeren op een landschappelijk en biodiverse manier van boeren.

Dat we daarbij in de Ooijpolder zijn uitgekomen is geen toeval. In die regio zit een actieve groep deelnemers van Land van Ons, we hadden nog geen perceel in Gelderland en de Ooijpolder is een gebied waar het landschappelijk de moeite waard is zo’n initiatief te starten.

Maar het hangt er natuurlijk ook vanaf of je dan de juiste boerderij weet te vinden. En daar liepen we tegenaan. Een oud familiebedrijf, in een gebied met een lange historie. Een boer (Anton Remy) zonder opvolging, maar ook nog wel verknocht aan zijn melkveebedrijf. Dat paste goed bij onze wensen, want we willen juist met dit project laten zien dat het bot uitkopen van de stoppende boer vaak niet de goede weg is. Er is meestal sprake van een grote emotionele binding met de grond en het bedrijf en waarom zou je de zittende boer wegjagen als je nog uitstekend gebruik kan maken van zijn kennis en ervaring.

En dat is het plan. De afspraak die er nu ligt is dat Land van Ons in 3 jaarblokken het bedrijf overneemt:

• Nu in december de eerste 25 ha van de in totaal 75 ha grond, waarbij we 1/3 van de koopsom betalen)
• Dan een jaar later de opstallen en de overige grond (50 ha), waarbij we weer 1/3 betalen betalen)
• En weer een jaar later de betaling van de derde termijn.

Anton mag nog maximaal 5 jaar in de woning blijven wonen. De 2^e woning (die bij de koop is inbegrepen), is voor een startende boer. Anton zal het melkveebedrijf nog 2 jaar voor zijn rekening en risico blijven runnen. Daarna zal hij dat nog 3 jaar doen als vrijwilliger voor Land van Ons.

Onze opzet is om stap voor stap van dit melkveebedrijf een gemengd bedrijf te maken. De grond is daarvoor ook geschikt. Zowel voor fruit als notenteelt, als voor een breed scala aan akkerbouwgewassen. Uiteindelijk zien we een bedrijf voor ons waar meerdere boeren een (parttime) inkomen uit kunnen halen. Parttime? Ja. De tegenwoordige landbouw is ook in hoge mate een gespecialiseerd vak. We gaan niet uit van een model van 1 boer die als een schaap met de 5 poten alles kan en doet (waar Herenboeren bijvoorbeeld voor kiest), maar van een situatie waar meerdere specialisten met elkaar op de grond bezig zijn. Specialisten die elkaar ook in drukke periodes kunnen ondersteunen. We zien dus ook op termijn een bedrijf waar meerdere gezinnen zowel kunnen wonen als werken. Vandaar ook de naam: gemeenschapsboerderij.

Volgende wat we anders willen aanpakken is dat we meer bezig willen met het op de markt brengen van de oogst. Niet het basisproduct verkopen, maar het op het bedrijf verwerken tot eindproducten voor de consument.

Is er dan straks nog ruimte voor vee op deze boerderij? Ja, dat is nu wel de verwachting. Waarschijnlijk wel veel minder dan de 125 melkkoeien die Anton nu heeft, maar ook in de nieuwe situatie, waar je eigenlijk toe wil naar een gesloten bedrijf (zonder aanvoer van mest- of andere grondstoffen) kan vee nog steeds een prima onderdeel zijn van de totale bedrijfsvoering. De toekomst zal leren hoe en in welke mate.

Hebben we zoveel kapitaal beschikbaar?

De aankoop van de grond en de opstallen gaat over die 3 jaar ruim 6 miljoen euro kosten. Het grootste deel (bijna 90%) is voor de grond. Dat geld moet dus in 3 porties van ongeveer 2 miljoen euro betaald worden. 5.4 miljoen van de totale investering betreft de agrarisch te gebruiken grond. Voor dat bedrag zullen ook m2’s moeten worden gekocht door de deelnemers (nu en in de nabije toekomst). Het is de opzet dat voor de opstallen (2 woonhuizen en alle andere bedrijfsgebouwen) een hypothecaire lening wordt afgesloten. De rentelast zal terugverdiend moeten worden door de verhuuropbrengsten. Dat lijkt nog de makkelijkste opdracht.

De m2’s verkopen aan de deelnemers is een ander verhaal. Niet omdat we er aan twijfelen dat we dat bedrag op die termijn niet bij elkaar zouden weten te krijgen, maar we willen niet dat zo’n grote investering de andere doelstellingen (verwerven van percelen in alle provincies) in de weg mag staan. Vrij vertaald: we gaan niet al onze eieren in 1 mandje leggen. Vandaar dat we al enige weken bezig zijn met het voeren van gesprekken met wat meer vermogende particulieren, die binnen de doelstellingen van Land van Ons voor langere perioden kapitaal bij Land van Ons willen onderbrengen. Die langere periode is voor de continuïteit van onze coöperatie belangrijk, want dit project mag niet een molensteen worden om onze nek. Als dat wel dreigt te gebeuren, dan blazen we het af. Vandaar ook onderstaande uitnodiging.

Uitnodiging extra kapitaal

Het bestuur wil graag in contact komen met deelnemers (of nog niet deelnemers), die bereid zijn bovenop het maximumbedrag van €20.000/jaar meer kapitaal voor langere perioden (vanaf 5 jaar) bij Land van Ons onder te brengen. Die langere periode is voor de continuïteit belangrijk. Het kan er ook aan meehelpen dat we wat meer kunnen gaan sturen op de in- en uitstroom van kapitaal, want tegenwoordig is zowel teveel als te weinig geld op de bank onhandig en kostbaar. Heb je zelf interesse of kan je ons in contact brengen met anderen, die mogelijk interesse hebben? Stuur een mail naar bestuur@landvanons.nl en we nemen contact op voor een vrijblijvend (en vertrouwelijk) gesprek.

Zonnepark

Zijn er behalve de kapitaalvraag nog andere beren op de weg? Ja, in ieder geval één waar we meer van willen weten. Er zijn namelijk plannen voor grootschalige zonnepaneelweides in de Ooijpolder. Met een aantal omliggende boeren hebben energiemaatschappijen afspraken gemaakt voor het realiseren van een of meerdere zonneparken op die landbouwgrond. Zoals op meer locaties in Nederland zijn de meningen over die plannen zeer verdeeld. Niet zozeer of we naar meer zonne-energie toe moeten (daar is iedereen het wel over eens), maar of je dat in dit gebied moet willen. We hebben ons voorgenomen hier het gesprek over te gaan voeren met gemeente en provincie, zodat we over 3 maanden onze deelnemers een volledig verhaal kunnen geven over de kansen en bedreigingen.

Tot juli voorbereidend onderzoek

Met de verkopende partij is afgesproken dat we uiterlijk medio juli laten weten of onze deelnemers akkoord zijn met de aankoop. Maar voordat we het aan jullie gaan voorleggen willen we op en de kapitaalvraag en de vraag over de ruimtelijke ontwikkeling van een of meer zonneparken, antwoorden hebben. We houden jullie op de hoogte.