‘Bij extreme droogte vertraagt alles: groei, bloei én bestuiving. Maar in onze moestuin en pluktuin gonst het van de insecten en zijn veel vogels.’
Tineke Poirot
Afgezien van een enkele (forse) bui of regenachtige dag is het al maanden droog. Zonder water groeien gewassen niet en zonder gewassen geen oogst. Hoe zorg je als boer dat je desondanks kunt oogsten? We vroegen het aan Tineke Poirot van de sociaal maatschappelijke agrarische onderneming Madam Jeanet. Zij en haar man Andre pachten ons perceel Noordeloos. Tineke legt uit welke maatregelen ze nemen voordat de droogte een probleem wordt.
“Omdat we kleinschalig werken volgens de no dig-methode – gericht op bodemleven en vochtvasthoudend vermogen – en een goede beregeningsinstallatie hebben, kunnen we tot nu toe goed omgaan met de droogte”, vertelt Tineke. “Bij no dig droogt de grond minder snel uit, omdat we de bodem niet verstoren en bedekt houden met compost en organisch materiaal. Dat zorgt voor een betere vochtvasthoudende structuur. We beregenen direct na het zaaien of planten. Als de gewassen eenmaal goed geworteld zijn, kunnen ze het verder prima zelf aan.
We kunnen ook zonder problemen beregenen omdat we dat ’s nachts doen. En omdat we in de waterrijke Alblasserwaard zitten, waar tot nu toe gelukkig geen acute waterschaarste speelt. We passen ons teeltschema ook aan als dat nodig is; liever iets later zaaien als het te droog is, dan opnieuw moeten beginnen.
Daarnaast hebben we de sloten op het perceel opnieuw laten graven. Die waren door de vorige boer dichtgegooid om grotere machines de ruimte te geven. Op en rondom het perceel staan van oudsher al veel knotwilgen en andere inheemse struiken. Die geven schaduw, verkoeling en houden vocht vast. We planten ook nog steeds bij. Het regenwater dat op het dak van ons tuinhuis valt, vangen we op en voeren we af naar de vijver in de Beestentuin. Zo proberen we het water zo lokaal mogelijk vast te houden en te gebruiken.
Van verzilting die elders in Nederland wel voor uitdagingen zorgt, merken we hier dan ook nog weinig. Natuurlijk houden we het wel goed in de gaten, want in de directe omgeving zie je dat droogte effect kan hebben op insectenpopulaties en daarmee ook het voedselaanbod voor vogels. Bij extreme droogte vertraagt alles: groei, bloei én bestuiving. Maar in onze moestuin en pluktuin gonst het van de insecten en zijn veel vogels.”
Alles onder één dak is echt een luxe
“De oogst wordt verkocht in de winkel in het nieuwe tuinhuis dat in november feestelijk is geopend en heel goed bevalt”, vervolgt Tineke: “Voor het tuinhuis er stond, werkten we jarenlang met allerlei losse onderkomens: een stacaravan, een paar containers, een schuurtje… Dat ging allemaal prima, maar het was soms behelpen. Dat we nu alles onder één dak hebben, is echt een luxe.
De kantine is een fijne plek waar onze meewerkers kunnen pauzeren en op verhaal komen. Er is een ruime binnenwerkplek waar we de oogst kunnen schoonmaken, producten kunnen verwerken en allerlei klusjes doen. Dat werkt veel prettiger en rustiger dan voorheen. Onze meewerkers hebben zich altijd flexibel opgesteld, maar het is mooi om te zien hoe blij ze zijn met deze upgrade.”
Breed assortiment dankzij Land van Ons
“Ook de tuinwinkel met vaste, groeiende klantenkring is er flink op vooruitgegaan”, zegt Tineke trots. “Het is nu een overzichtelijke en ruime zelfbedieningswinkel waar we graag werken en die veel positieve reacties krijgt. We verkopen naast onze eigen groenten en huisgemaakte producten ook kaas, vlees en eieren van biologische buren, en een heel mooi assortiment Oogst van Ons-producten van Land van Ons. Dat is echt een waardevolle aanvulling. In deze regio wordt namelijk vooral vee gehouden, dus vlees, kaas en eieren zijn nog wel te vinden, maar graanproducten bijvoorbeeld niet. Dankzij Land van Ons kunnen we toch een breed aanbod aanbieden.
Sinds april is ook de theetuin open, die veel bezoekers en nieuwe gezichten trekt. Dit is een fijne aanvulling op wat we al deden. De combinatie van pluktuin, tuinwinkel en theetuin versterkt elkaar echt: het een nodigt uit tot het ander.
We hebben een ruime, goed uitgeruste horecakeuken waar we samen met de meewerkers heerlijke lunches en gebak maken. Alles zoveel mogelijk met ingrediënten uit eigen tuin of uit de winkel. Naast koffie en thee serveren we een uniek assortiment huisgemaakte sappen, limonades en ijsthee.
De theetuin bestaat uit een gezellig buitenterras en een overdekte binnentuin, ideaal voor bij minder mooi weer. Tenslotte hebben ook nog een tuinkamer, die je kunt reserveren voor vergaderingen of feestjes.”
Kom kijken en proeven hoe het ook kan!
Madam Jeanet is een sociaal-maatschappelijke agrarische onderneming. Daarmee dragen Tineke en Andre bij aan de grote vragen van deze tijd: hoe produceren we voedsel op een duurzame manier, met oog voor bodem, biodiversiteit en gemeenschap. Tineke: “Onze meewerkers zijn daarin onmisbaar. Iedereen werkt mee binnen zijn of haar mogelijkheden en levert zo een waardevolle bijdrage aan een gezond voedselsysteem. Het is hard werken, maar de waardering die we krijgen van klanten en bezoekers geeft enorm veel positieve energie.”
Tineke besluit met een oproep aan alle Landscoop-lezers: “Ben je in de buurt, of wil je eens een kijkje nemen op een plek waar je letterlijk ziet en proeft hoe het ook kan? Kom dan vooral langs, je bent van harte welkom! Elke eerste zaterdagochtend van de maand is er een meewerkdag van Land van Ons. Lijkt het je leuk om af en toe de handen uit de mouwen te steken en actief bij te dragen aan biodiversiteit? Dan is dit een mooie kans. Ons perceelteam heeft daarnaast nog ruimte voor één of twee mensen die op een minder fysieke manier hun steentje willen bijdragen.”