Journalistieke en wetenschappelijke bijdragen, de meest recente bovenaan
‘Kosteloos bedrijfsplan voor natuurinclusieve landbouw Achterhoekse boeren.’ Vee en gewas 6-6-2023.
‘Dankzij financiering vanuit het Platform Natuurinclusieve Landbouw Gelderland kunnen boeren uit de Achterhoek kosteloos een bedrijfsplan laten maken voor natuurinclusieve landbouw. Dat geldt voor leden én niet-leden van Vereniging Agrarisch Landschap Achterhoek (VALA), meldt agrarische natuurvereniging. ‘
Lex Bohlmeijer. ‘Als we wachten op de overheid, zal de landbouw nooit vergroenen. Deze coöperatie neemt het heft in eigen handen‘. De Correspondent 4-6-2023.
‘Franke Remerie zag met lede ogen aan hoe de landbouw de biodiversiteit aantast. Hij werd medeoprichter van de coöperatie Land van Ons, die land koopt dat door zelfstandige boeren kan worden gebruikt – maar wel op hun manier, met oog voor alles wat leeft. Idealistisch én radicaal. ‘
Clara van de Wiel. ‘‘Ik hoor vaker: de Green Deal is ideologie. Maar de basis is toch echt kennis, wetenschap’‘. NRC 30-5-2023.
‘Hans Bruyninckx
In tien jaar tijd zag de baas van het invloedrijke Europees Milieuagentschap de onderwerpen klimaat en milieu uitgroeien van marginaal tot „de aanjager van alles”. ‘
‘De enorme administratiedruk van de perceelsregistratie, de Gecombineerde opgave, dit jaar jaagt boeren in de armen van landbouwadviseurs. Die hebben de handen al vol aan hun vaste klanten. ‘We kunnen het niet bolwerken.’ ‘
Joost Lammers, Bart Hettema. ‘Grootschalig boeren en toch oog voor de natuur? Dat kan, bewijst Jolke met haar partner Mathias in Duitsland‘. Eenvandaag 25-5-2023.
‘Het kabinet wil de landbouw snel verduurzamen, een belangrijk thema bij de gesprekken over het Landbouwakkoord. Maar verduurzaming hoeft voor boeren niet altijd gelijk te staan aan inkrimping, bewijzen Jolke de Moel en haar Duitse man Mathias von Mirbach.’
Caspar Janssen. ‘De simpelste oplossing voor het stikstofdossier werkt allang‘. De Volkskrant 20-5-2023.
‘Een van de oplossingen voor het stikstofprobleem is het aanleggen van buffers rond Natura 2000-gebieden, waarin boeren extensieve landbouw bedrijven. En terwijl het Landbouwakkoord nog dobbert in een zee van besluiteloosheid gebeurt het op lokaal niveau al. Met succes.’
Mariska Vermaas. ‘Rekenkamer bezorgd over stimuleringsbeleid biologische landbouw‘. Boerderij, 17-5-2023.
‘De Rekenkamer verwacht dat met het huidige beleid de doelen voor het aandeel biologische landbouw niet gehaald worden. Dat blijkt uit de beoordeling van de Rekenkamer van de verantwoordingsstukken van het ministerie van landbouw.’
Stanislas Rigal, Vasilis Dakos, Hany Alonso, en Vincent Devictor. Farmland practices are driving bird population decline across Europe. PNAS 15-5-2023.
‘We find that agricultural intensification, in particular pesticides and fertiliser use, is the main pressure for most bird population declines, especially for invertebrate feeders. ‘ Nederlandstalige samenvatting in Nature Today 17-5-2023.
Marcel aan de Brugh. ‘Het stikstofboek van Arnout Jaspers is een selectief pleidooi tegen vitale snippers groen‘. NRC 19-4-2023.
‘Het boek De stikstoffuik van Arnout Jaspers is voor veel critici van het strenge Nederlandse stikstofbeleid een bijbel geworden. Maar hij is selectief met de feiten, schrijft onze recensent.’
Sjoukje Heimovaara. ‘Nederland is één van de vruchtbaarste delta’s ter wereld. Maar we produceren nu te veel voor ons kleine land’. NRC 14-4-2023.
‘”Wel of niet halveren van de veestapel. Het stikstofdoel halen in 2030 of 2035. Het zijn de verkeerde vragen”, zegt Sjoukje Heimovaara, sinds 1 juli 2022 de nieuwe bestuursvoorzitter van de Wageningen University & Research (WUR), de combinatie van universiteit en negen onderzoeksinstituten die wereldwijd toonaangevend is op het gebied van landbouw, voeding, milieu, ecologie en bosbouw.
“Die doelen voor de korte termijn, daar gaat het in de waan van de dag over in de politiek en de media. Maar het zijn de verkeerde vragen.”‘
Farming for the Future. ‘Food Forest From A Dairy Farm‘. Video 6-4-2023 (Youtube).
‘Young Dutch farmer Mark Venner takes over the 8th generation family dairy farm and radically changes the farming methods by getting rid of all their cows in exchange for a food forest. Mark’s food forest plans are in line with the government’s policy to cut down nitrogen emission caused by livestock, mainly cows’ manure. Unlike Mark, a large number of farmers are considering the plans to be endangering their livelihood. ‘
. ‘Op de Duitse Kattendorfer Hof boeren ze biologisch én grootschalig‘. Trouw 29-3-2023.
‘Jolke de Moel bestiert samen met haar Duitse man Mathias von Mirbach een boerderij zoals we die in Nederland eigenlijk niet kennen. Ze produceren biologisch en verkopen rechtstreeks aan de consument. Maar dan wel met ruim 80 medewerkers, 7 winkels en honderden hectares aan grond. ‘
Ida Simonsen en Wytze Walstra. ‘De toekomst van de landbouw gaat ons toch allemaal aan?‘. Trouw 23-3-2023.
‘De opzet van Klimaatakkoord en Landbouwakkoord beloont alleen economisch eigenbelang en kortetermijndenken. In een boerburgerberaad kunnen we wel systemische én maatschappelijk gedragen verandering tot stand brengen, opperen Ida Simonsen, VN Jongerenvertegenwoordiger Biodiversiteit en Voedsel namens Nederland en bioboer in opleiding, en Wytze Walstra, masterstudent politicologie. ‘
AgriHolland Nieuws. ‘Nieuwe eigendoms- en pachtvormen voor landbouwgrond verkend‘. AgriHolland 17-3-2023.
‘Wageningen University & Research heeft vier initiatieven verkend, waarbij geëxperimenteerd wordt met nieuwe eigendoms- en pachtvormen voor landbouwgrond. Dit onderzoek is uitgevoerd in kader van de publieke-private samenwerking ‘Toekomstbestendige en verantwoorde zuivelsector’. De vraag is of de initiatieven zijn op te schalen, zeker gezien aandachtspunten zoals de beperkte beschikbaarheid van grond en het beperkte rendement voor investeerders.’ Auteurs van de verkenning: Allard Jellema, Alfons Beldman en Jop Woltjer. Download hier.
Emile Smits en Evert de Vos. ‘De worm moet terug.’ De Groene Amsterdammer 15-3-2023.
‘Net als bij veeboeren hangt ook op het erf van veel akkerbouwers de Nederlandse vlag verkeerd om. Toch geldt ook voor hen dat het anders moet. De grond is morsdood. Biologische boeren en wetenschappers proberen het tij te keren.’
Truijens, D. Klösters, M. Hanegraaff, M. Tilburg, X. van (TNO). ‘Wie schreef het klimaatakkoord? Over belangenvertegenwoordiging aan de klimaattafels en de totstandkoming van het Klimaatakkoord.’ Energy.nl, Kenniscoalitie Energietransitie, 6-3-2023.
‘ Welke belangen zijn vertaald in het Klimaatakkoord, en welke belangen worden niet gediend door het Klimaatakkoord?’
Peter Oosterhof. ‘Open brief aan minister Adema: zet met minder input en minder regels de transitie naar duurzame landbouw in gang‘. Dagblad van het Noorden 11-2-2023.
‘Peter Oosterhof roept in een open brief minister Piet Adema (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) op om nu echt de transitie naar duurzame landbouw in gang te zetten. ‘
Gemma Venhuizen. ‘Toby Kiers kijkt het liefst omlaag, want daar bevindt zich het schimmelrijk’. NRC 3-2-2023.
‘Toby Kiers is een cartograaf van de ondergrond. Zij brengt de schimmelnetwerken in kaart die overal in de bodem zitten. “Ik wilde de aarde tussen mijn tenen voelen.”‘
BNNVARA. ‘Grenzen aan geknoei‘. Vroege Vogels, 22-1-2023.
‘Je kunt ze geitenpaadjes noemen, sluipwegen of gewoon slimme trucjes. Volgens hoogleraar Natuurbeschermings- en waterrecht Kees Bastmeijer aan de Tilburg University lukt het overheden en bedrijven al 50 jaar om het natuurbeschermingsrecht zo te interpreteren en te gebruiken, dat de economie er weinig last van heeft. En de natuur er weinig mee opschiet. Donderdag hield Bastmeijer zijn afscheidscollege met de titel ‘Grenzen aan geknoei’. Hij wil dat er een einde komt aan dit soort praktijken.’
Wim van der Putten e.a. ‘Soil biodiversity needs policy without borders‘. Science 5-1-2023.
‘Soil biodiversity is crucial for healthy soils, on which we all depend for food, human health, aboveground biodiversity, and climate control. It is well known that land use intensification, climate change, environmental pollution, and mining activities degrade soil biodiversity. However, most current and intended policies on soil protection not only lack a holistic view on how biological, physical, and chemical components of soil health are integrated but also overlook how soils across national borders and continents are connected by human activities. The challenge is to use recent advancements in understanding the distribution and functional roles of soil biodiversity in developing policy on restoring and protecting soil health across borders. Thus, policy should focus not only on soils within a nation or union of nations but also on preventing negative footprints on each other’s soils.’ Samenvatting door Nature Today zie hier.
‘Foarútsjen mei Reitse‘, aflevering over Land van Ons van Omrop Fryslân, januari 2023. Hier tekst, rechtsboven de knop ‘Nederlands’.
Martine Kamsma. ‘Ook de ‘groene’ coalitie van Amsterdam geeft een ‘grijs’ voorbeeld met de Lutkemeerpolder’. NRC 8-12-2022.
‘Spitskool, rode kool, boerenkool, onder een grauwe, weidse lucht. In de Lutkemeerpolder, tussen Amsterdam en Schiphol, worden de laatste groenten van het jaar geoogst. Als in het voorjaar meiraap en radijs opkomen, is die lucht waarschijnlijk gehalveerd en kijken de mensen van tuinderij Pluk tegen de massieve wanden van een distributiecentrum aan. Langs een nieuwe weg liggen kabels. Busjes rijden af en aan. Verderop ligt al zo’n donkere doos. ‘
Dennis l’Ami. ‘Waterplanten op je bord? Waarom dat de oplossing kan zijn tegen bodemdaling en de toekomst voor boeren‘. AD 7-12-2022.
‘Blaasjeskruid of krabbenscheer op je bord? Als het aan boer en expert Kees Koot ligt wel. Hij zoekt naar manieren om waterplanten uit het Groene Hart op de eettafel te krijgen. Dat zou een oplossing bieden voor het probleem van bodemdaling én een alternatief aan de boeren.’
Jelle Feenstra. ‘Terug naar alleen gras wordt steeds lucratiever.’ Melkvanhetnoorden.nl 2-12-2022.
‘Loont het? De koeien alleen nog maar gras laten vreten en het leger aan erfbetreders bedanken voor bewezen diensten? Steeds meer melkveehouders vinden van wel. Ze hoeven op verjaardagvisites niet meer in de verdediging, verdienen een meer dan prima inkomen en voelen zich maatschappelijk gewaardeerd.’
Frank Mulder. ‘Heggen, hagen, houtwallen‘. De Groene Amsterdammer 30-11-2022.
‘Landbouw en natuur kunnen heel goed samen, laten boeren en natuurbeschermers in de Ooijpolder bij Nijmegen zien. De sleutel is een oud geheim: de heg.’
Jan Willem Erisman. ‘Voor bestrijding crises moet ook de wetenschap drastisch anders‘. Financieel Dagblad 27-10-2022.
‘Om natuur, klimaat en mens te redden zijn grote systeemveranderingen nodig. Dat gaat nu veel te langzaam. Milieuwetenschapper Jan Willem Erisman wil daarbij een sterkere rol voor de wetenschap. Met living labs om de noodzakelijke transities te versnellen.’
Babette olde Hanhof. ‘Nederland blijft ver achter bij groei biologische landbouw‘. NOS nieuws 24-10-2022.
‘De afgelopen zeven jaar zijn er 585 biologische landbouwbedrijven in Nederland bijgekomen. Er zijn nu zo’n 1950 landbouwbedrijven biologisch, blijkt uit cijfers van het CBS.
De toename verloopt veel langzamer dan dat de Europese Unie zou willen. De ambitie van de EU is dat in 2030 25 procent van de totale landbouwgrond gebruikt wordt voor biologische landbouw.’
Onno Havermans. ‘Landbouwgif nestelt zich in het haar van de boer en zijn buren‘. Trouw 19-10-2022.
‘Het haar van boeren en andere inwoners van het platteland bevat veel meer gifstoffen uit de landbouw dan het haar van stedelingen. Haar van mensen die biologisch eten bevat minder gifresten.’
Anne Pinto-Rodrigues. ‘Gluten-free and insect-friendly: buckwheat returns to Dutch farms‘. The Guardian 14-10-2022.
‘A project to revive the crop, once grown across the Netherlands, is boosting pollinators and a renewed interest in the seed.’
Red. ‘Land van Ons: netwerk, boer en buur krijgen natuurinclusieve landbouw van de grond.’ Atlas natuurlijk kapitaal 13-10-2022. (En Nature Today.)
‘Op 6 oktober presenteerde Trouw de jaarlijkse ‘Duurzame top 100’, een lijst voor uitblinkers die zich ‘van onderop’ inzetten voor duurzaamheid. Denk aan doortastende bomenplanters, duurzame voedseltelers en burgerinitiatieven. Coöperatie Land van Ons is alle drie en staat dan ook op de vijfde plek. Sinds de oprichting in 2019 kochten zij 200 hectare landbouwgrond om plaats te maken voor natuurvriendelijke landbouw.’
Thomas Oudman. ‘Voor deze landbouwramp biedt de veehouderij juist de oplossing‘. De Correspondent 14-9-2022.
‘Er is een probleem waar het in de stikstofdiscussie weinig over gaat: de kwaliteit van de Nederlandse landbouwgrond daalt al jaren gestaag. Dat verergert klimaatverandering, maakt boeren kwetsbaarder voor droogte en de landbouw minder rendabel. De oplossing is te vinden op een onverwachte plek: bij veehouders en hun graslanden.’
Rianne Lachmeijer. ‘Investeerdersfamilie gaat regeneratief boeren’. Change.Inc., 13-9-2022.
‘VP Capital, de investeringsmaatschappij van de familie Van Puijenbroek, gaat samen met Soil Heroes 73 hectare landbouwgrond omzetten van conventionele naar regeneratieve landbouw. Op die manier wil het dat de kwaliteit van de landbouwbodem verbeteren.’
Jean-Pierre Geelen. ‘Een drietrapsraket belaagt de natuur: hoe droogte, hitte en stikstof elkaars schadelijke effecten versterken‘, de Volkskrant 4-9-2022.
‘De natuur heeft niet alleen te lijden onder droogte, hittegolven en stikstofneerslag afzonderlijk: de combinatie versterkt de effecten ook nog eens. Zo krijgen planten en bodem klap op klap.’
Jelle Brandsma. ‘Minder droogte door kruiden tussen het boerengras: “Ik had nooit geleerd dat het ook zonder kunstmest kan”’ Trouw 2-10-2022.
‘Ruim 800 boeren deden de afgelopen twee jaar mee aan een project om gras te zaaien met veel kruiden. Het resultaat is minder droogte en meer biodiversiteit. Ook kunnen de boeren besparen op kunstmest.’
Jelle Brandsma. ‘Waarom bleef de Rabobank de megastallen steunen?‘ Trouw, 22-7-2022.
‘De Rabobank weet al heel lang dat de agrarische sector milieuproblemen veroorzaakt, waaronder een te hoge uitstoot van stikstof. Maar met die kennis heeft de top van de organisatie weinig gedaan.’
Hans Nauta. ‘Grote fondsen ontdekken duurzame landbouwgrond.’ Trouw, 21-7-2022.
‘Landbouwgrond is schaars en de vraag naar voedsel zal de komende eeuw niet afnemen. Daarom kan landbouwgrond wereldwijd een interessante én groene belegging zijn.’
Addie Schulte. ‘Is een voedselbos een alternatief voor boeren die het anders willen doen?‘ NRC 21-7-2022.
‘Zijn collega-boeren keken wel wat vreemd op toen Stefan Lemlijn een voedselbos opzette. „Ze dachten eerst: die is boer-af. Ik dacht juist: ik word weer boer. Ik was meer manager, nu zit ik weer lekker met mijn handen in de grond.” De stemming bij zijn collega’s is aan het veranderen, zegt Lemlijn. „Ik merk dat ze steeds nieuwsgieriger worden.”
Lemlijn maakt deel uit van de kleine groep boeren die pioniert met voedselbossen.’
Forest Isbell e.a. ‘Expert perspectives on global biodiversity loss and its drivers and impacts on people.’ Frontiers in Ecology and the Environment, 18 juli 2022. Handig samengevat in ScienceDaily.
Eva Segaar. ‘Nieuw boeren: Schevichoven voorbeeld van klimaatvriendelijke boerderij met winst‘. Change.inc. 18-7-2022
‘In deze zomerserie gaat Change Inc. langs bij boeren die het anders doen. Echtpaar Maarten en Eliette van Dam willen samen met Jeroen Plesman aantonen dat regeneratieve landbouw niet alleen goed is voor de bodem en biodiversiteit, maar ook voor de portemonnee. Daarmee moet boerderij Schevichoven een voorbeeld worden voor de boeren die willen overstappen naar een nieuwe vorm van landbouw.’
Vasco van der Boon, Erwin Hoekstra en Pim Kakebeek. ‘Landbouw of agro-industrie, groot of klein?‘ Financieel Dagblad 17-7-2022
‘Voor- en tegenstanders in het stikstofdebat bestoken elkaar met meningen, maar ook met tegenstrijdige cijfers. Vermoedelijk het meest voorkomende strijdpunt is hoe belangrijk de Nederlandse landbouw wel of niet is voor de economie.’ Zeer verhelderend artikel over land- en tuinbouw in cijfers.
Gerry van Bakel. ‘Stikstofprofessor: ‘Biodiversiteit is noodzakelijk voor natuur en landbouw’.’ Sleutelstad 15-7-2022
‘Boerenprotesten tegen de stikstofplannen van het kabinet domineren het nieuws. Maar het gaat volgens hoogleraar Jan Willem Erisman niet alleen om stikstof of het verdwijnen van heide. “Biodiversiteit is noodzakelijk voor natuur en landbouw”, zegt hij. “Het helpt bij het tegengaan van ziektes en plagen, dat doet de natuur beter dan wij met antibiotica.”’
Eva Smal, Jorg Leijten en Stefan Vermeulen. ‘Duurzaam boeren geeft Rabobank ‘buikpijn’’. NRC 15-7-2022
‘Rabobank is terughoudend met het financieren van verduurzaming, blijkt uit gesprekken die NRC voerde met boeren. „Je kunt geen lening gaan geven aan iemand die na twee jaar zijn rente en aflossing niet meer kan betalen.”’
Sjoerd Mouissie. ‘Het stikstofprobleem is echt Nederlands, uitgelegd in acht grafieken.’ NOS Nieuws, 10-7-2022.
‘Het stikstofprobleem houdt Nederland stevig in zijn greep. Woningbouw die vertraging oploopt, maximaal honderd kilometer per uur rijden op de snelweg, en boeren voor wie bedrijfssluiting dreigt. Waar komt die stikstof vandaan, en waar veroorzaakt het de grootste problemen? En hoe doet Nederland het in vergelijking met het buitenland? Een uitleg in grafieken.’
Ties Joosten. ‘Meer verdienen met minder vee? Het kan, als de boer het wil‘. Follow The Money 6-7-2022.
‘De melkprijs is hoger dan ooit. Hierdoor staan melkveehouders voor een interessante keuze. Gaan ze verduurzamen en komen ze tegemoet aan de stikstofregels van de overheid? Of gaan ze voor intensivering en breiden ze nog snel uit? Grote zuivelproducenten als A-ware zetten vol in op behoud van de status quo. En dat klinkt ook door in de steeds gewelddadiger boerenprotesten. ‘
Nu.nl 1-7-2022. ‘Moederbedrijf Facebook zet streep door plannen voor datacenter in Zeewolde‘.
‘Meta Platforms, het moederbedrijf van Facebook, zet definitief een streep door zijn plannen voor een datacenter in Zeewolde. Tegen de komst van het datacenter was al langer veel verweer en het Rijk bepaalde onlangs de grond nog niet beschikbaar te willen stellen. Meta besloot de plannen eerder al voorlopig op te schorten.’
Marieke Rotman. ‘De Ø van økologisk‘. De Groene Amsterdammer 29-6-2022.
‘Door te praten met boeren, samen te werken met supermarkten en ‘empathisch’ te lobbyen in de politiek hebben belangenorganisaties van Denemarken Europa’s koploper in biologische landbouw gemaakt. ‘Hou mensen ideeën voor, geen ideologieën.’’
Jorg Leijten en Juliët Boogaar. ‘Veevoerbedrijven steunen de boeren: dit zijn de grootste sponsoren‘. NRC 22-06-2022.
De boeren staan niet alleen in hun protest. Wie daar nog aan twijfelde, doet er goed aan woensdag bij de demonstratie in het Gelderse Stroe naar de vlaggen te kijken: naast logo’s van demonstrerende groepen als LTO en Agractie zullen ook die van bedrijven als ForFarmers en Agrifirm daarop prijken. Relatief onbekende namen, maar het zijn grote spelers met miljardenomzetten in de landbouwindustrie.
Christiaan Weijts. ‘Stikstofwappies‘. NRC 17-06-2022.
Column inzake Schiermonnikoog, met een fraaie, ietwat cynische samenvatting van de plannen van de regering.
Jan Douwe van der Ploeg. ‘Boze boeren leven in een bubbel van onredelijkheid: niet aan toegeven‘. De Volkskrant 17-06-2022.
‘De door de overheid gepropageerde schaalvergroting speelt boeren parten in de stikstofcrisis. Maar de actievoerders hanteren de bekende methode van de omkering, door zichzelf te presenteren als slachtoffers.’
Paul Blezer en Symen Bosma. ‘Deze boer ruilde zijn land voor de Onlanden, en ziet nu zijn bedrijf in gevaar komen, juist vanwege de Onlanden. ‘Het is een grote schande als deze plannen doorgaan’’ | Video.
‘Boer Peter Oosterhof uit Foxwolde ruilde in 2007 een deel van zijn land met Drents Landschap en Staatsbosbeheer om de Onlanden mogelijk te maken.
En nu zorgt datzelfde natuurgebied ervoor dat Oosterhof zijn veestapel wellicht flink moet inkrimpen. Als tenminste de stikstofplannen die minister Christianne van der Wal vorige week presenteerde, doorgaan.’
Katja Keuchenius. ‘Hoe burgers boeren helpen de landbouw natuurvriendelijker maken‘. VN 14-06-2022.
‘Ze halen landbouwgrond uit de markt, beginnen samen een Herenboerderij of planten heggen langs boerenakkers. Op allerlei manieren helpen burgers om landbouw natuurvriendelijker te maken. Wat kunnen zij beter dan de overheid of de boer zelf?’
Hidde Middelweerd. ‘Waarom teruglopende biodiversiteit heel gevaarlijk is voor het bedrijfsleven‘. Change Inc. 13-6-2022.
‘De biodiversiteit loopt wereldwijd al jaren terug. Een groot probleem, zegt Eric Schouwenberg van Arcadis. Misschien wel groter dan klimaatverandering. Dat bewustzijn is er tegenwoordig bij bedrijven en overheden, maar nu is het tijd voor actie. “Zie klimaatverandering en teruglopende biodiversiteit niet als losse problemen. Pak het integraal aan.”’
Red. ‘Hoe landbouw er uit kan zien, een toekomstvisie, interview met Martha Bakker‘. Boerennatuur 7-6-2022.
‘De landbouw van nu is niet toekomstbestendig qua klimaatopgaves, biodiversiteit, bodemkwaliteit, natuur & landschap en leefbaarheid. Dat moet anders, dat vinden boeren, de maatschappij, collectieven & BoerenNatuur, maar ook de overheid. Martha Bakker, hoogleraar landgebruiksplanning aan de Universiteit Wageningen, schreef ‘Een toekomstvisie voor het landelijk gebied’; een landelijk gebied met boeren, met natuur, met een mooi landschap en met oplossingen voor stikstofproblematiek, koolstofopslag, habitatvoorziening etc.’
Raymond Schrijver e.a. ‘Het belang van biodiversiteit voor agro-ecologische boeren‘ Nature Today 2-6-2022.
‘Een groeiende groep van vernieuwende boeren en boerennetwerken werken vanuit agro-ecologische principes aan lokaal georiënteerde, natuurinclusieve landbouw- en voedselsystemen. In het kader van het project ‘Biodiversiteit en agro-ecologische landbouw’ zijn er zeventien agro-ecologische boeren geïnterviewd over hun visie op biodiversiteit en hoe ze hun bedrijfsvoering hierop aanpassen.’
Bart van Zoelen. ‘Krijgt de groene Lutkemeerpolder een Voedselpark? ‘Industrieterrein is ook belangrijk, maar dit kan alleen op deze plek’‘. Het Parool 31-5-2022.
‘De strijd tegen de bouw van distributiecentra in de groene Lutkemeerpolder heeft een nieuwe wending gekregen door het plan voor een Voedselpark langs de rand van Osdorp. Misschien zelfs in combinatie met het bedrijventerrein. ‘Eten verbindt over het algemeen.’’
Mac van Dinther. ‘De boer zwoegt, en de agrobusiness oogst.’ De Volkskrant 26-5-2022.
Het gros van het geld dat wordt verdiend in de landbouw gaat naar bedrijven die om de boer heen cirkelen: handelaren in veevoer, slachterijen, producenten van kunstmest en pesticiden. Deze vaak grote ondernemingen lobbyen voor behoud van het huidige landbouwsysteem, want dat is hun verdienmodel.
Raymond Schrijver, Andrew Dawson, Marijke Dijkshoorn-Dekker, Reina Ferwerda-van Zonneveld, Rolf Michels, Nico Polman, Marie-José Smits (allen Wageningen University & Research). ‘Oog voor natuurinclusieve initiatieven.’ Vakblad natuur bos landschap mei 2022.
‘De overheid pleit voor een transitie naar kringlooplandbouw, waarbij natuurinclusieve landbouw één van de perspectieven is. Bij zowel terreinbeherende organisaties, boerenorganisaties als de voedselketen ontstaan allerlei natuurinclusieve initiatieven. Door de grote verscheidenheid is het lastig om nog door de grassprieten het kruidenrijke weiland te zien. De WUR geeft een handreiking om het transitieproces inzichtelijk te maken. Aan de hand van vijf natuurinclusieve initiatieven laat ze zien hoe in een overzicht in één oogopslag de mate van opschaling en de mate van natuurinclusiviteit inzichtelijk is te maken.’
‘AXA, Unilever, and Tikehau Capital team up to launch EUR1 billion impact fund to accelerate regenerative agriculture transition’. Institutional Asset Manager, 19-5-2022.
Global insurance and asset management group AXA, consumer goods giant Unilever, and alternative investment manager Tikehau Capital have joined forces to launch a private equity impact fund dedicated to investing in projects and companies supporting the regenerative agriculture transition.
Nadine Maarhuis. ‘Samen met burgers en boeren grond vrijmaken uit de economie: stichting Lenteland doet het‘. MaatschapWij.nu, 10-5-2022.
‘Regeneratie is als een wedergeboorte, stelt Eline Veninga: van het landschap, de bodem en de gemeenschap die het ecosysteem herstelt. Met stichting Lenteland haalt ze grond uit de economie, om die vervolgens beschikbaar te stellen aan toekomstboeren. “Als je goed zorgt voor je bodem én de gemeenschap, gaat het vanzelf vliegen.”’
Michiel Bussink. ‘Boer Piet keerde het kapitaal de rug toe: “Landbouw is geen businessmodel“‘ Vrij Nederland 4-4-2022 en FoodLog 6-4-2022.
‘Boer Piet boert al veertig jaar biologisch in de Flevopolder. Zijn buren verklaarden hem voor gek toen hij zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen aan de slag ging. Inmiddels bloeit zijn bedrijf, terwijl menig reguliere boer het loodje heeft gelegd in de ratrace van steeds meer produceren voor steeds minder geld.’
Mathieu Vidard. Le grand reportage de la Terre au carré : aux Pays-Bas, adieu veaux, vaches, cochons… pour cause de pollution. France Inter, 11-3-2022.
Champion européen de l’élevage et deuxième exportateur agricole mondial, les Pays-Bas paient aujourd’hui le prix d’un modèle agricole industriel qui ravage l’environnement. Si bien que les autorités réagissent en annonçant diminuer le cheptel de 30%. Reportage à travers un pays qui change de cap.
Lise Witteman. ‘Boerenlobby gebruikt oorlog in Oekraïne om pesticideregels af te zwakken.’ FTM 22-3-2022.
In Brussel staat de verduurzaming van het platteland zwaar onder druk van de landbouwlobby. Die gebruikt de oorlog in Oekraïne als excuus om onder de handhaving van pesticideregels uit te komen. Maar de grootste strijd wordt nog gevoerd: het onderuit schoffelen van wetgeving die de Europese boer dwingt minder gebruik te maken van landbouwgif.
Wormen: de posterboy van het bodemleven. Algemeen Dagblad 20-03-2022
In het buitenland weten ze al wat de regenworm allemaal kan, maar in Nederland blijft het dier impopulair, ietwat ondergewaardeerd. Onterecht, stellen experts. ,,Het zou de ‘posterboy’ van het bodemleven moeten zijn. De worm blijft je namelijk verbazen.”
Jeff Gelski. ‘Study shows nutritional benefits in regenerative agriculture crops‘. World-Grain.com.
‘Farms that used regenerative agriculture practices such as no-till farming, cover crops and diverse crop rotations produced crops with higher levels of certain vitamins, minerals and phytochemicals than farms using conventional practices, according to results in a study from the University of Washington.’
J’accuse, Een brief aan Zijne Majesteit de Koning
Door Johan Vollenbroek, die zeer degelijk beargumenteerd de huidige regering in staat van beschuldiging stelt inzake artikel 21 van de Nederlandse Grondwet. (‘De zorg van de overheid is gericht op de bewoonbaarheid van het land en de bescherming en verbetering van het leefmilieu’.)
Marcel van de Brugh. ‘Leven als een grote grazer in een snipper vol soorten’, interview met Jens-Christian Svenning. NRC 13-2-2022 en online.
Ook bedoeld als inleiding bij het ‘crowdsourcing project’ De Wilde Tuin.
Jelle Brandsma. ‘Meer grip op je voeding? Koop een stuk landbouwgrond en help de boer een handje.’ Trouw 25-1-2022 en online. N.a.v. Debat Pakhuis de Zwijger d.d. 31-1-2022.
Veerle Klok. ‘Deze biologische boer laat zich niet tegenhouden door de bank’. VPRO Tegenlicht, video.
‘Boeren liggen onder vuur, maar zijn keihard nodig. Boer Brunia laat zien hoe je óók kunt boeren: biologisch en zonder antibiotica of krachtvoer.’
Annelies Roon. ‘Aardpeer, een nieuw model voor groene landbouw.’ Trouw 20-1-2021 en online.
Irene van der Linden. ‘We willen hand in hand met de natuur boeren’, landbouw en veeteelt op Schiermonnikoog. De Groene Amsterdammer 13 oktober 2021.
Thomas Oudman. Landbouw is níét belangrijk voor de Nederlandse economie (en nog 3 mythes over de landbouw ontkracht). De Correspondent, 14-3-2021.
Pieter Hotse Smit. ‘Flink deel veehouders staat open voor uitkoop, al doet het pijn’, Volkskrant-onderzoek. de Volkskrant 22-10-2021.
Marcel aan de Brugh en Martine Kamsma. ‘Een radicaal andere landbouw zou de boeren kunnen redden‘. NRC 25-7-2020 en online.
‘Het is mogelijk: een duurzaam voedselsysteem. Twee Wageningse wetenschappers laten het zien.’
Emiel Hakkenes. ‘Franke Remerie geeft boerengrond een tweede leven, en u kunt daarbij helpen.’ Trouw 23-4-2020 en online.
‘Het platteland behoeft weer een landelijke visie’: Landschapspijn (De Groene Amsterdammer 30-1-2020).
Thomas Oudman. De biodiversiteitscrisis én het stikstofprobleem ontstonden bij de boer aan de keukentafel. De Correspondent, 25-8-2020.
‘Natuurlijk nat‘. de Volkskrant 11-7-2020.
Het is structureel te droog in Nederland. Het goede nieuws is dat daar iets tegen te doen is. Ook door de natuur zelf – met een beetje hulp.
“Ik rijd door Friesland en ik huil van binnen’: NOS Nieuwsuur
Het coronavirus dat als pandemie vanaf februari 2020 de wereld overtrekt, heeft in diverse media tot aandacht geleid voor het verband tussen biodiversieit en noösen (ziektes die van dier naar mens overgaan). In het kort: hoe meer biodiversiteit wordt aangetast, hoe groter de kans op zulke ziektes.
Zie bv.
Marco Visscher, ‘Risico op een nieuw virus beperken is niet makkelijk’, interview met David Quammen, de Volkskrant 18-4-2020.
Sanne Bloemink, ‘Waarom fungeren vleermuizen, ratten of muizen als reservoir voor virussen’, De Groene Amsterdammer 9-4-2020.
Thomas Muntz, Felix Voogt & Emiel Woutersen, ‘”We zijn nog steeds niet voorbereid”, zoönosen in Nederland’, De Groene Amsterdammer 16-4-2020.
Gemma Venhuizen. ‘Ziek van dieren’, NRC 2-5-2020.
N.a.v. Land van Ons:
‘Biodiversiteit als rendement’: samen grond kopen om het landschap te herstellen, de Volkskrant 10-6-2020
Varia:
Nynke Laverman, Here is your ancestor speaking, homo economicus (Youtube, Oerol, De Staat van de Dag 17-6-2020).
Mocht je hier aangeland zijn na geïnteresseerd bladeren en grabbelen en denk je dat Land van Ons iets voor je is, dan kan dat geregeld worden: hier.
We hebben jou nodig om onze biodiversiteit weer in orde te maken!
