Roel Wouters is een nieuwe deelnemer, Eén van Ons. Hij is een 24-jarige Leidse biologiestudent die over een half jaar zijn master biodiversiteit en duurzaamheid hoopt te halen. Hij kwam bij ons in beeld toen hij in oktober kandidaat was bij een verkiezing als Nederlands jongerenvertegenwoordiger voor de Verenigde Naties. En ook doordat Maarten Schrama, projectleider van het onderzoek op ons perceel in Oud Ade, veel in hem ziet. Wie zijn CV doorbladert verbaast dat niets. Hij is mede-auteur van minstens drie wetenschappelijke publicaties, deed veldwerk in Zuid-Afrika, Maleisië en Arizona, sprak op ettelijke conferenties, spreekt vijf talen, bekleedde en bekleedt allerlei officiële functies, werd onderscheiden door Naturalis en is ook geregeld op radio, tv en in de krant te bewonderen. (Zes video’s op YouTube.)
Roel Wouters. Foto Taco van der Eb.
Roel kwam vanuit 40 kandidaten bij de eerste 12 voor VN-vertegenwoordiger biodiversiteit en voedsel, in de volgende ronde van 4 personen en in de laatste met één andere kandidaat van wie hij nipt verloor. Dat was de AI-student Wouter Ubbink (ex-voorzitter van Dwars, de jongerenclub van Groen Links), volgens Wouters ‘een fantastische kerel’, met wie hij nog veel gaat samenwerken.
Dat hij deelnemer werd aan Land van Ons vindt hij ‘niet meer dan logisch; ik vind het een heel goed initiatief. Ik besef heel erg dat we in een klimaatcrisis zitten die zijn weerga niet kent. Die effecten zijn nu al zichtbaar en die worden de komende jaren nog veel zichtbaarder. Het is een probleem waarmee wij straks als jongeren moeten dealen.’
‘Omdat ik daaraan iets wilde doen, heb ik me aangemeld voor die VN-jongerenpositie. Enerzijds omdat ik me bezig houd met ecologie en biodiversiteitproblematiek. En anderzijds omdat ik wil dat de stem van jongeren daarin wat meer gehoord wordt. En ik denk: zo’n initiatief als Land van Ons is precies dit. Het is actie en een heleboel jongeren willen actie.
Tegelijkertijd zitten we ook nog in een fase van bewustwording. Ik was een tijdje geleden bij een symposium van Naturalis waar een gedragswetenschapper zei: “Het is gek om te zeggen maar als maatschappij zijn we nog niet toe aan actie, wij zitten nog heel erg in de bewustwordingsfase”. Ik vind Land van Ons daarom zo goed omdat je tegelijk actie hebt – we kunnen dit al doen – en meteen ook bewustwording creëert. En voor mij als wetenschapper is ook belangrijk dat ik naar de wetenschap kan terugkoppelen en daar ook echt mee wil samenwerken. En dat doet LvO allemaal. Daarom dus.’
‘Meer jongeren bij LvO betrekken, dan denk ik niet aan vierkante meters, daarvoor hebben ze het geld niet, denk alleen al aan onze woonlasten. En als ze een keer een paar tientjes hebben, kopen ze liever een biertje, dat snap ik wel.’
“Dat Leidse project bij Oud Ade, daar gaan in de komende 10 jaar allerlei studenten onderzoek doen waaraan je een hele hoop leuke dingen kan koppelen om LvO zichtbaarheid te geven en mensen te binden.’
‘Jongeren willen steeds meer. Het is ook hip om biologisch te kopen en lokaal te kopen, dat zou je moeten uitbuiten.’
‘Bij jongeren komt die bewustwording nu wel zo’n beetje op gang. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de vleesconsumptie bij jongeren, die is vele malen minder. Dat ligt ook sterk bij het grootwinkelbedrijf. Albert Heijn geeft je niet de keuze tussen bramen uit Nederland of uit Zambia, maar heeft wel 70 veganistische producten, dus ze zijn wel op andere vlakken met iets goeds bezig. Al moet je er meteen bij zeggen dat de voedselprijzen natuurlijk veel te laag liggen. Ik las een interview met Rick, één van de LvO-boeren, die zei dat de mensen hun portemonnee moeten trekken voor de biodiversiteit en daar heeft hij groot gelijk in; daarin moeten Albert Heijn en alle andere supermarkten ook mee.’
‘Vroeger werd er in een studentenhuis pasta met gehakt gemaakt, of zo. Nu is dat standaard vegetarisch of veganistisch. Maar het bewustzijn moet verder omhoog. Ik vraag mijn vrienden, je bent bij Albert Heijn, je ziet een paar bakken met tomaten en je kan kiezen tussen seizoentomaten uit Spanje of kastomaten uit Nederland. Kastomaten uit het Westland, denken er dan nog veel, want die worden hier vlakbij gemaakt en zullen wel duurzamer zijn. Dan is het toch zo krom dat het niet zo is, wegens die glastuinbouw: de voetafdruk van zo’n kastomaat, qua CO2-uitstoot en vervuiling en zo is zoveel groter.’
‘Ik begrijp dat Land van Ons onderdak biedt aan uiteenlopende opvattingen, met de biodiversiteit als gedeelde waarde. Ik wilde in mijn campagne voor die VN-functie laten zien dat ik, ook al ben ik een bioloog, met allerlei verschillende stakeholders kan spreken. Zo ben ik tijdens mijn campagne ook in gesprek gegaan met de burgemeester van Leiden en met de directeur duurzaamheid van Ahold en ik heb wat jonge biologen geïnterviewd en dat was heel leuk om te doen. Maar het leek me juist ook leuk om in die functie af en toe ook echt wel stevige opiniestukken te schrijven. Eva Koffeman, die deze functie eerder had, heeft als afscheid in Het Parool een heel stevig opiniestuk geschreven naar aanleiding van de opmerking van Mark Rutte dat we wel moesten kunnen blijven barbecueën. Zo stevig dat ze daar in Den Haag blijkbaar van op hun achterste poten stonden. Ik las het artikel en dacht ‘dat zou mijn eerste artikel zijn als ik deze functie krijg’. Dat was ook mijn doel, als ik daar zou komen, dan moet ook die politieke correctheid er een beetje uit. Daar kun je ook veel mee bereiken maar je moet ook laten weten dat het echt niet goed gaat.”
‘Ik schrijf nu eigenlijk de huidige wereldleiders een beetje af en ik heb heel veel vertrouwen in de toekomstige generaties, die steeds jonger worden en die opgroeien met het besef… Kinderen van twaalf die nu wakker liggen van de klimaatcrisis. Dat zijn wel de leiders die we over een aantal jaren terug gaan zien. En dan hoop je dat het niet te laat is. En dat juist die mensen het verschil kunnen maken. Ik heb veel vertrouwen in mijn generatie maar nog meer in de generatie na ons.’
Flip Schrameijer